Προς τον συνειδητά απέχοντα...

Του Μιχάλη Πετρόπουλου



Συγχαρητήρια… Είσαι αδιαμφισβήτητα ο μεγάλος πρωταγωνιστής. Έλαμψες διά της απουσίας σου. Όλοι ασχολήθηκαν μαζί σου και όλοι θα σε ήθελαν μαζί τους. Και θεωρείς ότι κέρδισες.
Κέρδισες; Για να το (ξανα)δούμε λίγο.
Δεν συμμετείχες στις εκλογές, γιατί δεν ήθελες να εκλεγούν αυτοί που σου προτάθηκαν. Αλλά τι κατάφερες; Τελικά σε κυβερνούν όσοι έκρινες (και προφανώς κρίνεις) ανίκανους να έχουν τα ηνία της χώρας. Γι' αυτό και ο Πλάτωνας έλεγε «μια από τις τιμωρίες που δεν καταδέχεσαι να ασχοληθείς με την πολιτική είναι ότι καταλήγεις να σε κυβερνούν οι κατώτεροί σου». Η αποχή σου τους ευνόησε. Εξελέγησαν. «Εσείς κερδίσατε της εκλογές, εγώ όμως κέρδισα στην καταμέτρηση ψήφων», φώναζε προκλητικά ο δικτάτορας της Νικαράγουα Somoza, μια σκέψη που έχουν όλοι οι πολιτικοί μας, αλλά δεν τολμούν να την εκφράσουν. «Αν δεν σου αρέσει η Κυβέρνηση, φταις και συ γι’ αυτό», έγραψε ένας ανώνυμος σε τοίχο. Και φταις, γιατί αρνήθηκες να παλέψεις. Φυγομάχησες, θεωρώντας ότι εξετέλεσες κατόρθωμα. Και άφησες το πεδίο ελεύθερο.
Άφησες τους οργανωμένους μηχανισμούς να κερδίσουν αμαχητί. Πίστεψες, έτσι, ότι πολέμησες το σύστημα. Αντίθετα, το ενίσχυσες, δίνοντάς του όλα τα πατήματα που χρειάζεται για να συνεχίσει. Και στην πράξη να επιβεβαιώσεις τη ρήση του Durant, ότι «το πολιτικό σύστημα θριαμβεύει, επειδή είναι μια ενωμένη μειοψηφία, που ενεργεί εναντίον μιας διαιρεμένης πλειοψηφίας». Και προς επίρρωση αυτού, ο αιδεσιμότατος Jesse Jackson θα προσθέσει αργότερα ότι «στην πολιτική, μια οργανωμένη μειοψηφία είναι μια πολιτική πλειοψηφία». Ο Ισοκράτης θα σου έλεγε «το της πόλεως όλης ήθος, ομοιούται τοις άρχουσιν». Το ήθος όλης της πολιτείας είναι το ίδιο με αυτό αυτών που την κυβερνούν. Με τη στάση σου, νομίζεις ότι τους εμπόδισες; Θεωρείς ότι αντέδρασες σε εκείνους που θέλεις να αποπέμψεις; Με την αδράνειά σου, δεν συνεισφέρεις να γίνουν οι πιο αδύναμοι συμπολίτες σου ίδιοι με αυτούς που θες να ανατρέψεις;
Και τους νομιμοποίησες, για να εφαρμόσουν την πολιτική που επιλέγουν. Με ποιο πολιτικό και ηθικό δικαίωμα, τώρα, θα αντιταχθείς σε όσα θα σου επιβληθούν; «Αυτοί που είναι εναντίον της πολιτικής είναι υπέρ της πολιτικής που τους επιβάλλεται», έγραφε ο Brecht. «Όταν οι λαοί αποτυγχάνουσι, δεν ερωτώσι, και καλώς κάμνουσι, αν έπταισαν αι κυβερνήσεις, αλλά το πρώτον των έργον είναι να τας ρίψωσι», διεμήνυε ο Ελευθέριος Βενιζέλος. Και τι έκανες για να τις ρίξεις; Τίποτα. Απλώς, απείχες. Και πιστεύεις ότι έτσι τις τιμώρησες. Ε, να τις λουστείς ξανά τώρα. Έχοντας, επιπλέον, απολέσει, με δική σου πρωτοβουλία, το δικαίωμα της αντίδρασης. Επιτρέπεις στους διαμορφωτές της πραγματικότητάς σου να συνεχίζουν το έργο τους, με το πρόσχημα της πλειοψηφίας.
«Η στάση απέναντι στην εξουσία πρέπει να είναι ίδια με τη στάση απέναντι στη φωτιά: να μην στέκεσαι ούτε πολύ κοντά, για να μην καείς, ούτε πολύ μακριά, για να μην ξεπαγιάσεις», έλεγε ο Διογένης. Θεωρείς τον εαυτό σου αρκετά ηθικό, ώστε να μην επιθυμείς τη διεκδίκηση της εξουσίας, άρα και να μην καείς, σύμφωνα με τον κυνικό φιλόσοφο. Αλλά εσύ έφθασες στο απέναντι άκρο. Απομακρύνθηκες τόσο πολύ, που έγινες αδιάφορος απέναντι στη συμμετοχή στα κοινά, πείθοντας τον εαυτό σου ότι είναι πολιτική στάση. «Η αδιαφορία δίνει έναν ψεύτικο αέρα υπεροχής», θα σου ψέλλιζε ο Joubert. Θεωρείς ότι ανυψώθηκες πάνω από τους άλλους, τους ταπεινούς και αγελαίους. Έχεις κατοχυρώσει την ανωτερότητά σου έναντι των υπολοίπων. Θα σου απαντούσε ο Alain de Benoist ότι «το μεγαλύτερο μέτρο της Δημοκρατίας δεν είναι ο βαθμός ελευθερίας ούτε ο βαθμός ισότητας, αλλά μάλλον ο βαθμός συμμετοχής». Εσύ, όμως, τη συμμετοχή τη θεωρείς συνενοχή και την αδιαφορία κατάκτηση.
Θα αντιτάξεις ότι δεν έχουμε τους πολιτικούς που θα 'θελες. Συμφωνούμε. Δεν έχουμε τους καλύτερους. Δεν εμπλέκονται μαζί της υψηλόφρονες, εδώ και δεκαετίες. «Οι μεγάλοι πολιτικοί ακούν πριν από τους άλλους το μακρινό χλιμίντρισμα των αλόγων της ιστορίας», ήταν η ρήση του Φον Μπίσμαρκ. Ναι, από τέτοιους πολιτικούς ξεμείναμε. Έχουμε βραχυκυκλωθεί από τους πολιτικάντηδες. Και όπως θα σου έλεγε και ο Arthur Clarke, «ένας πολιτικάντης σκέφτεται τις επόμενες εκλογές. Ένας πολιτικός, τις επόμενες γενιές». Είμαστε αρκετά άτυχοι. Αλλά, δεν μπορεί. Με πληθώρα υποψηφίων σχηματισμών, δεν βρήκες κάποιον που να σε αγγίζει περισσότερο από τους άλλους; Ας ψήφιζες το λιγότερο κακό. «Ψήφισε αυτόν που υπόσχεται λιγότερα. Θα είναι ο λιγότερο απογοητευτικός», θα σου πρότεινε ο Baruch. Είναι βέβαιο ότι με την επιλογή αυτή θα εξανάγκαζες τους τσαρλατάνους να μπουν σε μια διαδικασία αυτοβελτίωσης και εξέλιξης ή αυτοαπόρριψης. Τώρα, τους επιτρέπεις να απολαμβάνουν αυτάρεσκα τη μακαριότητά τους. Αντίθετα προς το προσδοκώμενο, με αυτό που κάνεις, δίνεις την εντύπωση πως συμμερίζεσαι την άποψη του Bertrand Russell ότι «Δημοκρατία είναι η διαδικασία με την οποία διαλέγουμε αυτόν στον οποίο θα ρίξουμε το φταίξιμο». Όμως, ο σοφός Πιττακός θα απαντούσε πως «η καλύτερη Δημοκρατία είναι εκείνη, όπου στους κακούς δεν επιτρέπεται να παίρνουν την εξουσία και στους καλούς δεν επιτρέπεται ν’ αρνούνται τη διακυβέρνηση του τόπου τους». Με την απουσία σου, ποιους άφησες να αναρριχηθούν στην εξουσία; Και γιατί μετά ρίχνεις το ανάθεμα στη Δημοκρατία; Και ο άλλος σοφός, ο Θαλής, θα συμπλήρωνε ότι «άριστη Δημοκρατία είναι εκείνη που δεν έχει ούτε πάρα πολύ πλούσιους ούτε πάρα πολύ φτωχούς πολίτες». Πιστεύεις ότι με τη στάση σου εξελέγησαν οι πολιτικοί που θα άμβλυναν την ακραία κατανομή του πλούτου, όπως τη ζούμε σήμερα;
Μήπως, όμως, η στάση σου έχει να κάνει με την απώλεια της επίπλαστης ευμάρειάς σου; Μήπως αντιδράς με αυτό τον τρόπο, γιατί έχεις μάθει σε μια Δημοκρατία προσαρμοσμένη στις δικές σου προτεραιότητες και λογικές; Για σκέψου, μήπως είναι τόσο σύγχρονη, όσο ήταν και στην εποχή της η ρήση του Ισοκράτη ότι «η Δημοκρατία μας αυτοκαταστρέφεται διότι κατεχράσθη το δικαίωμα της ελευθερίας και της ισότητας, διότι έμαθε τους πολίτες να θεωρούν την αυθάδεια ως δικαίωμα, την παρανομία ως ελευθερία, την αναίδεια του λόγου ως ισότητα και την αναρχία ως ευδαιμονία»; Μήπως έχουμε επιλέξει να μας κυβερνούν αυτοί που μας μοιάζουν περισσότερο απ' όλους τους προτεινόμενους; Απίστευτο, αλλά είναι μοναδική η διαχρονικότητα των προγόνων σου. Και ο σύγχρονος De Maistre, με λίγο προσβλητικό ύφος, θα σου υπερθεμάτιζε ότι «κάθε χώρα έχει την κυβέρνηση που της αξίζει». Σίγουρα θα απέρριπτες την πρότασή του μετά βδελυγμίας, μιας και προέρχεται από την επάρατη εσπερία, αλλά για σκέψου τη λίγο παραπάνω… Και ο Κικέρωνας κατακεραυνώνει: «Άσχημα χάνεται ό,τι άσχημα αποκτάται». Για προβληματίσου, πόσο καλά "αποκτήθηκαν" τα "πλούτη" μας; Μήπως η αγωνία της απώλειάς τους και η απογοήτευση να σου τα συντηρήσουν σε οδηγεί στην αποχή;
Πάνω από όλα, όμως, απώλεσες την ιδιότητα του πολίτη. Τη μέγιστη και τιμητικότερη εκ των κοσμικών ιδιοτήτων που θα μπορούσες να είχες. Ο μέγιστος πολιτικός φιλόσοφος, ο Αριστοτέλης, θα σου ψιθύριζε ότι «ο πολίτης ουδενί των άλλων ορίζεται μάλλον ή τω μετέχειν κρίσεως και αρχής». Το κύριο γνώρισμα του πολίτη είναι η συμμετοχή στην απονομή δικαιοσύνης και στην άσκηση εξουσίας. Γιατί «ο άνθρωπος φύσει πολιτικόν ζώον». Και η στάση σου είναι απόλυτα απολιτική. Και προκλητική, αφού εγκαταλείπεις τον αγώνα, που λες ότι θέλεις να κάνεις, σε κάποιους άλλους. Ακόμα πιο προχωρημένα, ο Jules Renard θα σε έκραζε, λέγοντάς σου ότι το να λες: «Δεν μ’ απασχολεί η πολιτική», είναι σαν να λες: «Δεν μ’ απασχολεί η ζωή». Δεν σε ενδιαφέρει η ζωή. Σε ενδιαφέρει η ζωή σου. Και η διαφορά είναι τεράστια. Και πάψε την γκρίνια σου και αγωνίσου. «Μη ρωτάς τι μπορεί να κάνει η χώρα σου για σένα, αλλά τι μπορείς να κάνεις εσύ για τη χώρα σου», που θα σου 'λεγε και ο Τζον Κένεντυ. Η αποχή είναι μια απερίσκεπτη στάση. «Είναι μεγάλη τύχη για τους ηγέτες που οι λαοί δεν σκέπτονται», είχε πει ο μέγιστος των σφαγέων, Αδόλφος Χίτλερ. Για σκέψου, μήπως η στάση σου συνέβαλε στην ανάδειξη των ντόπιων επιγόνων του;
Ελπίζω την επόμενη φορά να ξανασκεφτείς την πολιτική σου απραξία και να μην επιβεβαιώσεις το σύνθημα του τοίχου ότι «το μόνο πράγμα που μαθαίνουμε από τις επόμενες εκλογές είναι ότι δεν μάθαμε τίποτα από τις προηγούμενες». Και παρά τις όποιες αντιρρήσεις σου, «πρέπει να ψηφίζουμε, γιατί οι κακοί πολιτικοί εκλέγονται από τους καλούς πολίτες που δεν πηγαίνουν να ψηφίσουν», όπως λέει και ο George Nathan. Και όσο απογοητευμένος κι αν νιώθεις, μην παραιτηθείς. «Σχεδόν ό,τι κάνεις είναι ασήμαντο, αλλά είναι σημαντικό να το κάνεις», θα σε προέτρεπε ο αποτελεσματικότατος και ειρηνικός Μαχάτμα Γκάντι. Και δύσκολα, πιστεύω, θα διαφωνήσεις...

Πηγή

Αρχική Δημοσίευση από challenger:

Δεν συμμετείχες στις εκλογές, γιατί δεν ήθελες να εκλεγούν αυτοί που σου προτάθηκαν.

Click για ανάπτυξη...

Wrong.Δεν συμμετείχα στις εκλογές,γιατί διαφωνώ με το θεσμό των εκλογών εν γένει,όχι γιατί διαφωνώ με τα πρόσωπα.Με άλλα λόγια,δεν ήθελα να εκλεγεί κανείς,όχι απλά αυτοί που προτάθηκαν.Αυτά ως "συνειδητά απέχων".