[Νομική] Εκπόνηση Εργασίας

Οδηγός εκπόνησης νομικής εργασίας (προπτυχιακού επιπέδου!)

Με αφορμή πρόσφατη κουβέντα με ¨πελαγωμένο¨ συνάδελφο σκέφτηκα να δημιουργήσω αυτό το θέμα προκειμένου να λειτουργήσει ως ένας ταπεινός μπούσουλας σε όσους φοιτητές νομικής (κατά κύριο λόγο αλλά όχι αποκλειστικά) επιθυμούν να κοπιάσουν πραγματικά με ένα θέμα της επιλογής τους κι όχι να κάνουν copy paste εργασίες από το google scholar.
Να πω ευθύς εξαρχής ότι τα κατωτέρω δεν αποτελούν θέσφατο,μπορείτε να τα τροποποιήσετε ή να αμφισβητήσετε την ορθότητα τους ανά πάσα στιγμή.
Αποτελούν κορμό δοθέν από καθηγητές σε παραδόσεις και σεμινάρια με μερικές προσθήκες από προσωπική τριβή.
Ας ξεκινήσουμε λοιπόν.

Πρώτο και κυριότερο: Βεβαιωθείτε ότι επιθυμείτε όχι μόνο να εκπονήσετε μία εργασία αλλά και ότι το θέμα που αναλάβατε είναι του ενδιαφέροντός σας. Η ίδια η διαδικασία της ενασχόλησης με μία εργασία απαιτεί κόπο και χρόνο.
Δε χρειάζεται να σχολιαστεί πόσο αυξάνεται ο βαθμός δυσκολίας αν επιλέξατε ένα θέμα που δε σας αρέσει απλά και μόνο επειδή "δεν είχε μείνει άλλο". Οι εργασίες συνεπάγονται συνήθως βαθμολογική αύξηση αλλά το κέρδος είναι διττό αν λάβετε και ουσιαστική γνώση από την τριβή με το αντικείμενο.

Δεύτερο- Η διαδικασία της συλλογής υλικού: Κάθε εργασία από τον καιρό των διδασκόντων μας έχει ως βάση τα συστηματικά συγγράμματα και εγχειρίδια και τις κατ' άρθρο οδηγίες των κωδίκων (ανάρπαστες αυτές του Γεωργιάδη ).
Για περαιτέρω εμβάθυνση αναζητούμε μονογραφίες, άρθρα και μελέτες σε νομικά περιοδικά, τιμητικούς νόμους και πρακτικά συνεδρίων, καθώς και σχετικές δικαστικές αποφάσεις, οι οποίες χρησιμεύουν τόσο ως παραδείγματα αλλά και ως αφορμή για ανάλυση και εξαγωγή συμπερασμάτων.
Πού τα βρίσκει όμως κανείς όλα αυτά;
1. Οι βιβλιοθήκες του εκάστοτε τομέα είναι μεν ελλιπείς αλλά από κει ξεκινά κάθε διαδικασία ανεύρεσης υλικού, τουλάχιστον του βασικού κορμού.
2. Η βιβλιοθήκη του ΔΣΑ (μόνο μην επιχειρήσετε να φωτοτυπήσετε κάτι, ο πέλεκυς είναι για γερές τσέπες)
3. Ηλεκτρονικές διευθύνσεις όπως ενδεικτικά: www.lib.uoa.gr / www.dsalib.gr /www.et.gr / www.nlg.gr
Πέρα από τις ανωτέρω που αποτελούν έναν πρώτο μπούσουλα,αναζητήστε ιδιωτικές σελίδες διδασκόντων αλλά και νομικά site με σχολιασμό.
Θα χρειαστεί να περπατήσετε, να κουβαλήσετε και να διαβάσετε αρκετά.
Δείτε το σαν επιστημονικό κυνήγι του θησαυρού.
Συχνά δε θα βρίσκετε αντίτυπα, συγκεκριμένες σελίδες σε συλλογές νομολογίας κ.λπ.
Απλά μην αποθαρρυνθείτε αμέσως, ψάχνοντας συνήθως βρίσκεις.

Τρίτο- Η συγγραφή καθ' εαυτή : Υποθέτουμε ότι έχετε συλλέξει όλη την απαραίτητη βιβλιογραφία.
Σε αυτό το σημείο να υπογραμμίσω ότι συνήθως θα βρίσκετε περαιτέρω στοιχεία ενώ γράφετε, κάθε βιβλίο περιέχει μία δική του βιβλιογραφία και πιθανότατα να έχετε καλυφθεί ήδη από πολύ νωρίς.
Για εργασία 20 σελίδων λ.χ. αρκεί συνήθως βασική βιβλιογραφία δέκα βιβλίων και ένας ικανοποιητικός αριθμός άρθρων και σπανιότερα μονογραφιών (εκτός αν το θέμα σας είναι τόσο κοινότοπο όσο η αδικοπραξία ).

Ο βασικός κορμός κάθε εργασίας αποτελείται από:
α. Συντομογραφίες
β. Πίνακα περιεχομένων
γ. Εισαγωγικά σχόλια
δ. Κύριο Τμήμα
- Εδώ μπορείτε είτε να αναλύσετε το αντικείμενο σας με μορφή κεφαλαίων και υποκεφαλαίων ή να ακολουθήσετε μορφή αντίκρουσης, ανάλογα με το αν σας το επιτρέπει και το θέμα σας.
Αν λ.χ. το θέμα σας αφορά στην ανάλυση ενός θεσμού όπως πχ. το συναινετικό διαζύγιο ακολυθείτε το πρώτο μοτίβο, ενώ αν εξετάζετε έναν προβληματισμό περί ανθρωπίνων δικαιωμάτων όπου συνήθως υφίσταται διχογνωμία μπορείτε να ακολουθήσετε τη δεύτερη οδό.
Η επιλογή αποτελεί δική σας ευχέρεια, εκτός κι αν έχει ζητηθεί ειδική μορφή από τον διδάσκοντα.
ε. Νομολογιακά δεδομένα (προαιρετικό αλλά επιθυμητό)
στ. Συμπερασματικές παρατηρήσεις (ενδεχομένως και έκθεση προσωπικής άποψης, αν είναι επαρκώς τεκμηριωμένη)
ζ. Βιβλιογραφία

Τέταρτο- Το ύφος γραφής: Επειδή οι φερέλπιδες νομικοί έχουν μία κλίση προς το βερμπαλισμό....Απωλέστε την!
Είναι κουραστικός και συνήθως ενδεικτικός ανασφάλειας.
Εκτιμάται η απλή αλλά όχι απλοποιημένη γλώσσα.
Θα χρησιμοποιείτε δηλαδή επιστημονικούς νομικούς όρους αλλά χωρίς υπερφίαλες εκφράσεις.
Μεγάλη προσοχή στη λογοκλοπή στο συγκεκριμένο σημείο.
Σε περίπτωση που θελήσετε να μεταφέρετε λόγια άλλου συγγραφεα ή παρατηρήσεις διδάσκοντα, πάντοτε χρησιμοποιείτε εισαγωγικά και αντίστοιχη αναφορά σε υποσημείωση.
Αν νιώθετε ανασφάλεια φυσικά και θα "μιμηθείτε" τον τρόπο έκφρασης κάποιου, αλλά τι καλύτερο από το να αποπνέεται και μία προσωπική αύρα κατά το δυνατό;

Πέμπτο- Τεχνικά ζητήματα:

1. Πώς παραπέμπω
- Πάντοτε σε υποσημείωση και όχι εντός του κειμένου με χρήση παρενθέσεων!
- Κατά σειρά αναφέρω Όνομα συγγραφέα- Τίτλο έργου-Έκδοση-Χρονολογία-Σελίδες αναφοράς*
π.χ. Απ.Γεωργιάδης, Γενικές Αρχές, Εκδόσεις,Αντ.Ν.Σάκκουλα, 2008,σελ.345 (παράδειγμα της στιγμής, μη ψάξετε να βρείτε τη σελίδα ).
-Σε περίπτωση συνωνυμίας, παραθέτω οπωσδήποτς τα αρχικά του μικρού ονόματος.
-Επί συλλογικών έργων, τα επίθετα χωρίζονται με κάθετο [/].
- Αν σε μία υποσημείωση επιθυμώ να αναφέρω πλείονα έργα τα χωρίζω με κόμμα ή άνω τελεία (προτιμάται).
- Σε άρθρο ή μελέτη που περιέχεται σε συλλογικό έργο, συνήθως αναφέρουμε το όνομα του συγγραφέα, κατόπιν το έργο και τέλος το συγκεκριμένο τμήμα.
π.χ. Δωρής, εις ΑΚ Γεωργιάδη/Σταθόπουλου, αρθρ.456-457.

* Την πλήρη παράθεση των στοιχείων πραγματοποιείτε στην πρώτη αναφορά σε υποσημείωση και στη βιβλιογραφία.
Από τη δεύτερη και μετά η παράπομπή έχει τη μορφή: Απ.Γεωργιάδης, Γενικές Αρχές, σελ.687-690

2. Εμφάνιση εξωφύλλου, γραμματοσειρά, χρήση εικόνων

Ξεκινώ από τα απλά: Στις πανεπιστημιακές εργασίες συχνά ζητείται ορισμένη γραμματοσειρά, συνηθέστερα Arial ή Cambria.
Μπορείτε να αυτενεργήσετε, αν δεν υπάρχει συγκεκριμένη αναφορά, αλλά προτιμήστε "καθαρές" γραμματοσειρές για ευκολότερη ανάγνωση.
Μέγεθος κυρίος κορμού (11), ενώ τίτλων κεφαλαίων (12 ή λίγο μεγαλύτερο).

Εικόνες στο περιεχόμενο της εργασίας δε χρησιμοποιούμε, εκτός κι αν κρίνετε απολύτως απαραίτητο.
Αν και δυσκολεύομαι πολύ να σκεφτώ τέτοια περίπτωση σε νομική εργασία...

Το εξώφυλλο μένει τελευταίο ως σημαντικότερο.
Πέρα από το ότι δίνει την πρώτη εικόνα για το σύνολο της εργασίας,αποτελεί και ένδειξη του αν έχετε αφιερώσει χρόνο σε "λεπτομέρειες που ενδιαφέρουν.

Ακολουθεί η ενδεδειγμένη μορφή:

Από τα πιο χρήσιμα κείμενα για την τρέχουσα περίοδο. Έχω αναλάβει εργασία σχετικά με τη Δικαιοσύνη (Φιλοσοφικές Σχολές), και είχα (κι έχω) πάμπολλες τέτοιου είδους απορίες. Νά' σαι καλά!