Dias
Επιφανές μέλος
Εξαρτάται πώς το εννοούμε το "παιδαγωγικό κομμάτι". Αν εννοούμε να έχει διδαχθεί κάποιος μαθήματα "παιδαγωγικής", άστα να πάνε. Παρακολούθησα από περιέργεια μερικά σχετικά μαθήματα στο πανεπιστήμιο (αν και δεν τα επέλεξα) και είδα βιβλία . Τα βρήκα σαν μια ακατάσχετη θεωρητικολογία χωρίς νόημα, τυποποιημένες αοριστικολογίες ξένων (κυρίως Αμερικάνων) και εντελώς άσχετα με τις πραγματικές συνθήκες ενός σχολείου. Αν λέγοντας "παιδαγωγικό κομμάτι" εννοούμε την πραγματικότητα της τάξης σε ότι αφορά το μάθημα και την επαφή με τους μαθητές, τότε νομίζω ότι έχεις δίκιο. Μόνο που αυτή η "παιδαγωγική" δεν διδάσκεται πουθενά, αλλά είναι το μεράκι του καθηγητή που αγαπά τη δουλειά του και τα παιδιά και θέλει να προσφέρει.Δυστυχώς , όσο προχωράμε προς τα κάτω στην ηλικία, συναντάμε όλο και λιγότερους καθηγητές που πραγματικά έχουν διάθεση να μεταδώσουν τις γνώσεις τους , να κάνουν ένα μάθημα της προκοπής βρε αδερφέ. Τι να το κάνω εγώ αν ξέρεις με κάθε λεπτομέρεια την πυρηνική σχάση , αν δεν μπορείς να εξηγήσεις με κατανοητό τρόπο προς τα παιδιά τη λειτουργία ενός απλού κυκλώματος. Πιστεύω πως πολλοί έχουν ειδικευτεί τόσο πολύ , που έχουν αφήσει κατά πολύ πίσω τους στοιχειώδη πράγματα που χρειάζονται να μάθουν οι μαθητές. Τους λείπει το παιδαγωγικό κομμάτι, για να το πω καλύτερα. Ίσως πάλι και να έχω άδικο, δεν ξέρω.
Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 9 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.
Dias
Επιφανές μέλος
Όλοι οι "καλοί" καθηγητές που είχα στα 6 χρόνια γυμνασίου - λυκείου ήταν όλοι της μεγαλύτερης ηλικίας (συνήθως 50+). Αυτοί ήταν που είχαν όρεξη για δουλειά, κρατούσαν σωστά την τάξη και έκαναν σωστό μάθημα. Οι νέοι έδειχναν φανερά ότι βαριούνται και κοίταζαν μόνο πώς θα περάσει η ώρα να σχολάσουν. Αρκετοί νέοι ήταν κούφιοι φιγουρατζήδες, το "έπαιζαν" κάποιοι, αλλά από μάθημα ας μην το συζητήσουμε. Πολλές φορές εμείς οι μαθητές ξέραμε πιο πολλά από αυτούς. Είχα κάποτε γράψει στο φόρουμ την περιπτωσάρα ενός νέου καθηγητή (το βρήκα: ΕΔΩ).
Μια εξήγηση (αν αυτό που γράφω ισχύει γενικά και δεν έτυχε απλά σε μένα) θα μπορούσε να είναι το ότι οι παλιοί γίνονταν καθηγητές επειδή το ήθελαν και το είχαν μεράκι, ενώ οι περισσότεροι από τους νέους βρέθηκαν στις σχολές τους λόγω ελλείμματος μορίων.
Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 9 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.
Dias
Επιφανές μέλος
(Χα)³ ! Τι μου θύμισες! Τον ηλεκτρομαγνητισμό τον εξηγούσε χρησιμοποιώντας καλαμπούρια και σεξουαλικά υπονοούμενα. Πέρα από το κλασικό με τον κανόνα των 3 δαχτύλων που τον εφαρμόζαμε όλοι μαζί και γινόταν ΤΟ γέλιο, μας έλεγε για τα πηνία και τους αγωγούς που "χουφτώνουμε" ή ότι όλα ξεκινάνε από την αυτεπαγωγή, συνεχίζουν για λίγο με την αμοιβαία αυτεπαγωγή και καταλήγουν στην αμοιβαία επαγωγή, αλλά την αυτεπαγωγή δεν την εγκαταλείπει ποτέ κανένας. Την έκανε και ρήμα: "Μην αυταπαγωγίζεστε"....να σου πω τον ηλεκτρισμο στη β λυκειου τον εξηγουσε καλα???πηνια ,μαγνητικα πεδια και τετοια.ποτε μου δεν τα χωνεψα αυτα.οπως και τα εργα και αυτα.παντα με παιδευαν.για πες μου ετσι απο απορια
Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 9 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.
Dias
Επιφανές μέλος
Φυσικές Επιστήμες
1) Για τις Φυσικές επιστήμες (Φ.Ε.) ισχύουν καρμπόν σχεδόν όλα όσα αναφέρθηκαν για τα Μαθηματικά. Στο Δημοτικό διδάσκονται σαν παραμυθάκι, χωρίς ουσιαστικά να μένει τίποτα. Στο Γυμνάσιο συνεχίζεται η ίδια περίπου διαδικασία. (Εδώ έχουμε και τη Γεωγραφία). Ενώ τα βιβλία της Φυσικής και της Χημείας θα μπορούσαν να αποτελούν αφετηρία για να μπει ο μαθητής στο πνεύμα των Φ.Ε., από “παράδοση” η διδασκαλία γίνεται (στα περισσότερα σχολεία) πολύ χαλαρή, σαν να είναι οι Φ.Ε. απλή αποστήθιση ορισμών, νόμων και τύπων, οπότε τελικά κανένα παιδί όταν φτάνει στο Λύκειο δεν θυμάται ποτέ τίποτα από όσα έκανε στο Γυμνάσιο. Προφανώς εδώ έχουν ευθύνη οι καθηγητές που δεν θέλουν να κάνουν σοβαρή δουλειά. Το “καλό” στην υπόθεση είναι ότι στο Λύκειο οι Φ.Ε. αρχίζουν από το μηδέν, συνεπώς δεν μπαίνει θέμα “αλυσίδας” όπως στα Μαθηματικά.
2) Όμως για τις Φ.Ε. υπάρχει ένας ακόμα πολύ σημαντικός παράγοντας: ΤΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ. Οι Φ.Ε. δεν είναι (μόνον) θεωρητικά μαθήματα του πρασινοπίνακα όπως τα έχουμε καταντήσει. Δεν είναι (για παράδειγμα η Φυσική) όλα αυτά τα πολύπλοκα προβλήματα με τις 4 τροχαλίες που δεμένες με ελατήρια κυλάνε στο διαφανές κεκλιμένο επίπεδο και έχουν η κάθε μια τους από μια σειρήνα ενώ μια φωτεινή ακτίνα διαθλάται στο κεκλιμένο επίπεδο και εκτρεπόμενη συναντά τη μια τροχαλία τη στιγμή που συγκρούεται πλαστικά με ένα κύκλωμα ηλεκτρικών ταλαντώσεων. Όσο και να ψάξει κάποιος στο internet ή βιβλία, δεν πρόκειται να βρει σε άλλη χώρα τέτοια πράγματα.
3) Οι Φυσικές επιστήμες (πρέπει να) περιέχουν οπωσδήποτε και την πράξη, δηλαδή το εργαστήριο. Από την Γ (αν δεν κάνω λάθος) του Δημοτικού τα παιδάκια διδάσκονται τις Φ.Ε. Πώς τις διδάσκονται; Συνήθως η δασκάλα ζητά από τα παιδιά να της λένε αυτά που γράφει το βιβλίο. Δεν ξέρω πόσα Δημοτικά διαθέτουν εργαστήριο, ούτε πόσοι δάσκαλοι έχουν την όρεξη (ή και τη γνώση) να πηγαίνουν εκεί τα παιδιά, ούτε όταν πηγαίνουν τι ακριβώς κάνουν εκεί. Όμως (βλέποντας και το τι γίνεται σε άλλες χώρες), θα έπρεπε τα παιδάκια να μάθουν να φτιάχνουν απλά ηλεκτρικά κυκλώματα, να ανακατεύουν δύο υγρά και να τα βλέπουν να αντιδρούν, να παρατηρούν μικροοργανισμούς στο μικροσκόπιο.
4) Στο Γυμνάσιο οι Φ.Ε. είναι μαθήματα εντελώς υποβαθμισμένα και είναι πολύ σπάνιο να βρεθεί κάποιος καθηγητής που από μεράκι να πάει με τους μαθητές στο εργαστήριο, καθώς εκεί οι πιο πολλοί καθηγητές (και περισσότερο οι καθηγήτριες) είναι σε όλους γνωστό ότι βαριούνται και η μόνιμη ατάκα τους είναι “Ας τα μάθουν στο Λύκειο”. Επίσης υπάρχουν πολλά Γυμνάσια που ή δεν έχουν καθόλου εργαστήρια ή καταστράφηκαν σε καταλήψεις (από αυτούς που …αγωνίζονταν για μια καλύτερη παιδεία) ή είναι ελλιπή σε όργανα και αναλώσιμα (τα χρήματα δεν μας φτάνουν ούτε για χαρτί φωτοτυπικού, θα αγοράσουμε αντιδραστήρια; ).
5) Στα πιο πολλά Λύκεια υπάρχουν εργαστήρια Φ.Ε. από το 2000, (τότε που έρρεε το χρήμα από την Ε.Ε.). Γενικά όσα υπάρχουν είναι σε πολύ καλή κατάσταση γιατί δεν χρησιμοποιούνται συχνά. Όμως δεν νομίζω ότι τα (πανάκριβα) όργανα με τα οποία είναι εξοπλισμένα είναι τα κατάλληλα. Με πολύ μικρότερο κόστος θα μπορούσαν να γίνουν εργαστήρια πολύ πιο εύχρηστα και ωφέλιμα για τους μαθητές. Θεωρώ ότι θα ήταν πολύ καλύτερα να μετρήσει ο μαθητής μόνος του μια αντίσταση με αμπερόμετρο και βολτόμετρο, παρά να δει τον καθηγητή να το κάνει με τη βοήθεια ενός πολύπλοκου οργάνου και του υπολογιστή.
6) Προφανώς και στο Λύκειο η χρήση του εργαστηρίου “επαφίεται στον πατριωτισμό του καθηγητή”. Είχα Χημικό που δεν μας πήγε ποτέ στο εργαστήριο γιατί έλεγε ότι “οι χημικές οσμές του φέρνουν αλλεργία”. Για το Λύκειο βέβαια υπάρχει και η (πραγματική) δικαιολογία, ότι υπάρχει η μεγάλη πίεση της διδακτέας ύλης και ο χρόνος δεν επαρκεί για εργαστήριο. Όμως (όπως μας είχε αποδείξει ο Φυσικός μας) όποιος καθηγητής θέλει βρίσκει τη χρυσή τομή (και τους συναδέλφους του που θέλουν να ξεφορτωθούν την ώρα τους). Όσο για τους μαθητές, πώς βλέπουν το εργαστήριο; Δυστυχώς για πολλούς είναι απλά “Α, ωραία, δεν θα κάνουμε μάθημα” και για άλλους αδιάφορο. Λογικό, αφού το εργαστήριο είναι κάτι το εντελώς περιστασιακό και μη αξιολογούμενο.
7) Όταν ένα τμήμα πηγαίνει στο εργαστήριο, ο ένας καθηγητής δεν είναι αρκετός, ειδικά όταν (με εντολή ΔΝΤ) υπάρχουν σήμερα και τμήματα 27 μαθητών. Πότε θα προλάβει να εξηγήσει, να κάνει το πείραμα, να απαντήσει σε ερωτήσεις, να βοηθήσει κάποιον που δυσκολεύεται; Επίσης, θα πρέπει να επιβάλλει την τάξη καθώς εκεί πολύ εύκολα μπορεί να γίνει χαμός. Ακόμα πρέπει να προσέχει διαρκώς μήπως συμβεί κάποιο ατύχημα ή κάποιος κάνει ζημιά, είτε κατά λάθος είτε σκόπιμα. (Αμφιβάλετε ότι υπάρχουν παιδιά που σκόπιμα μπορεί να κάνουν ζημιά; Όταν ήμουν μαθητής, στο εργαστήριο πληροφορικής κάποιος/κάποιοι αχρήστευσαν τις θύρες USB όλων των υπολογιστών με τσίχλα). Δηλαδή, στο εργαστήριο πρέπει να βρίσκονται (τουλάχιστον) δύο καθηγητές.
8.) Κατά τη γνώμη μου, θα έπρεπε στο πρόγραμμα του Λυκείου να είναι μόνιμα ενταγμένο εργαστηριακό δίωρο στο οποίο να εναλλάσσονται οι κλάδοι των Φ.Ε. (Φυσική – Χημεία – Βιολογία) και να είναι μέσα πάντα και οι τρεις καθηγητές (ο ειδικός του κλάδου με τους δύο άλλους σαν βοηθούς). Να γίνονται υποχρεωτικά οι ίδιες σε όλη την Ελλάδα εργαστηριακές ασκήσεις, οι μαθητές να παίρνουν μετρήσεις, να τις επεξεργάζονται, να κάνουν σχετική εργασία, να αξιολογούνται σ΄αυτήν και ο βαθμός της να προσμετρείται στη βαθμολογία του μαθήματος. Έτσι και τα θέματα στις εξετάσεις θα μπορούν να ξεφύγουν από το σημερινό τους θεωρητικομπερδευτικό επίπεδο και να γίνουν πιο “εργαστηριακά” (όπως τα βλέπουμε σε διεθνείς διαγωνισμούς). Μόνον έτσι θα μπορέσουν να βρουν οι Φ.Ε. τον πραγματικό τους ρόλο. (Ξέρω ότι θα μου πείτε “ώρα να ξυπνήσεις” και μάλλον έχετε δίκιο).
9) Το ότι οι Φ.Ε. είναι εργαστήριο και όχι μόνον πίνακας επεκτείνεται και στην καθημερινή μας ζωή. Πώς είναι δυνατόν ένας μαθητής να λύνει ασκήσεις με ηλεκτρικά κυκλώματα και να μην είναι σε θέση να επισκευάσει την ηλεκτρική ασφάλεια του σπιτιού του ή να φτιάξει μια προέκταση για το πορτατίφ του γραφείου του; Τον περασμένο χειμώνα δύο φοιτητές έχασαν τη ζωή τους καθώς έψηναν μπριζόλες σε αυτοσχέδιο μαγκάλι μέσα σε δωμάτιο με κλειστά παράθυρα. Αν είχαν διδαχθεί τη Χημεία στο εργαστήριο, μάλλον θα γνώριζαν ότι στο μαγκάλι η καύση του άνθρακα είναι ατελής και παράγεται μονοξείδιο του άνθρακα το οποίο είναι αέριο δηλητηριώδες.
10) Με τη διδασκαλία των Φ.Ε. υπάρχει ακόμα ένα ζήτημα: Ποιος θα διδάξει τι; Οι καθηγητές των Φ.Ε. είναι Φυσικοί, Χημικοί, Βιολόγοι και Γεωλόγοι. (Υπήρχαν και οι Φυσιογνώστες οι οποίοι όμως λόγω συνταξιοδοτήσεων μάλλον μας έχουν τελειώσει). Το ιδανικό θα ήταν ο καθένας να διδάσκει αποκλειστικά το μάθημα της ειδικότητάς του. Όμως αυτό δεν συμβαίνει παντού. Έτσι βλέπουμε τον Χημικό να διδάσκει Βιολογία, το Βιολόγο να διδάσκει Φυσική κλπ. Εκεί που γίνεται ο κακός χαμός είναι στο Γυμνάσιο, όπου έχουν δικαίωμα να διδάξουν μαθήματα Φ.Ε. και ο Μαθηματικός και ο Γυμναστής και η κυρία της Οικιακής Οικονομίας, με αποτέλεσμα ο καθένας να διδάσκει ότι να’ ναι άσχετα με την ειδικότητά του για να συμπληρωθούν τα ωράρια. Μη μου πείτε “Έλα μωρέ, γυμνάσιο είναι, εύκολα είναι, ο καθένας μπορεί να τα κάνει όλα”. Όσο “εύκολα” και να είναι για να διδάξει κάποιος κάτι σωστά, πρέπει να έχει υπόβαθρο γνώσεων πολύ μεγαλύτερο από τις γνώσεις που θέλει να μεταδώσει. Στο Λύκειο πολλές φορές τα πράγματα γίνονται τραγικά καθώς κάποιοι μαθητές ξέρουν περισσότερη Βιολογία από το Φυσικό που του ανέθεσαν να τους τη διδάξει. Ναι, ο Φυσικός μπορεί να “ξέρει” Χημεία, όμως δεν θα τη διδάξει όπως ένας Χημικός που πέρα από τις γνώσεις θα μεταφέρει και τον τρόπο σκέψης του μαθήματος. Στα μεγάλα Λύκεια, όπου συνήθως υπάρχουν όλες οι ειδικότητες, το πρόβλημα λύνεται εύκολα (να και ένα καλό των συγχωνεύσεων που όλοι κατηγορούν). Στα πιο μικρά αν είναι σε πόλη, τουλάχιστον για τη Γ Λυκείου γίνονται κάποιες μικρές μετακινήσεις και ανταλλαγές καθηγητών, αλλά όχι πάντα. Δεν μπορώ να φανταστώ την κατάσταση σε ένα μικρό νησί όπου στέλνουν (π.χ) μόνον έναν Χημικό, ο οποίος πρέπει να διδάξει σε όλες τις τάξεις (γυμνασίου και λυκείου) όλα τα μαθήματα των Φ.Ε. (και του δίνουν μισθό 600 € το μήνα).
11) Φέτος με το “Νέο Λύκειο” οι Φ.Ε. υποβιβάστηκαν όσο κανένα άλλο μάθημα. Πέρα από την (ανόητη) ενοποίηση των τριών μαθημάτων σε ένα, ενώ στα Μαθηματικά και τα Ελληνικά σαν βάση ορίστηκε το 10, στις Φ.Ε. ορίστηκε το 08. Και σαν να μην έφτανε αυτό, για να μειώσουν τον αριθμό των ανεξεταστέων, εκ των υστέρων το άλλαξαν και έκαναν το 08 όχι βάση του κάθε κλάδου, αλλά του Μ.Ο. των Φ.Ε. (Έχω γράψει για το ζήτημα αυτό αναλυτικά ΕΔΩ). Δηλαδή κάποιος με μέσο όρο 04 στη Φυσική περνάει, ενώ στα Θρησκευτικά, την Πολιτική Παιδεία και τη Γυμναστική απαιτείται 08. Αυτό αποτελεί “αδικία” και υποβιβασμό της Φυσικής, της Χημείας και της Βιολογίας σε σχέση με τα άλλα μαθήματα. (Αν διαβάσει κάποιος το πρόγραμμα του “Νέου Λυκείου”, εύκολα θα διαπιστώσει ότι το “πάνω χέρι” το έχουν οι Κοινωνιολόγοι και οι Νομικοί). Ζούμε σε έναν αιώνα θετικών επιστημών και μιας τεχνολογίας που διαρκώς εξελίσσεται και μόνοι εμείς σε όλο τον κόσμο υποβιβάζουμε και παραγκωνίζουμε τις Φυσικές Επιστήμες. Έλεος;!
.
Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 9 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.
Dias
Επιφανές μέλος
(Θα μου επιτρέψετε να διηγηθώ μια προσωπική μου ιστορία)
Όσο ήμουν στο γυμνάσιο, η Φυσική μου ήταν κάτι εντελώς ανιαρό και αδιάφορο. Είχαμε μια καθηγήτρια που τη λέγαμε “η ηλίθια” και ακόμα και τώρα πιστεύω ότι ο χαρακτηρισμός ήταν σωστός. Πώς έκανε το μάθημα; Μας είπε και πήραμε ένα τετράδιο. Κάθε φορά μας υπαγόρευε και γράφαμε σ’ αυτό το μάθημα που παρέδιδε. Μας είχε πει ότι “το βιβλίο δεν τα λέει καλά”, έτσι θα διαβάζουμε από το τετράδιο. Η υπαγόρευση περιείχε ορισμούς, κανόνες και τύπους. (Αργότερα ανακάλυψα ότι δεν ήταν παρά τα bold του βιβλίου). Αυτά μας τα εξέταζε από τη θέση μας την επόμενη φορά (τα ήθελε κατά λέξη) και προχωρούσε στα επόμενα. Ποτέ δεν μας έκανε ένα σχήμα στον πίνακα, δεν μας έλεγε ούτε να δούμε τις εικόνες του βιβλίου και (προφανώς) δεν μας πήγε ούτε μία φορά σε εργαστήριο. Στο μάθημά της μόνο ησυχία δεν γινόταν, η ίδια μας διηγιόταν (ανόητες) ιστορίες για τα παιδιά της, κουτσομπόλευε άλλους καθηγητές, γκρίνιαζε ότι παίρνει λίγα λεφτά (και τότε δεν υπήρχε ακόμα κρίση), χτυπούσε το κινητό της, έβγαινε έξω, αλλά την ακούγαμε να τσακώνεται με την πεθερά της ή να λέει στη συννυφάδα της τη συνταγή για τα σουτζουκάκια. Ήταν κλασική “μαθητομάνα”, πάντα έλεγε όχι σε οποιαδήποτε τιμωρία και ναι για οποιοδήποτε λόγο να χαθεί μάθημα, ο μικρότερος βαθμός της στα τρίμηνα ήταν το 13, στο τέλος μας έδινε 20 ερωτήσεις SOS που από αυτές έβαζε στις εξετάσεις, περνούσαμε όλοι (εγώ που παπαγάλιζα το τετράδιο έβγαζα 20) και κανένας δεν είχε παράπονο.
Βρέθηκα στο λύκειο. Το τμήμα μου (το τελευταίο της Α πάντα) το πήρε στη Φυσική ο υποδιευθυντής. Τον ξέραμε (καθώς γυμνάσιο και λύκειο συστεγάζονταν), ήταν αυτός που “γαύγιζε” και τον ψιλοφοβόμασταν. Μπήκε πρώτη φορά στην τάξη, φώναξε και κάναμε ησυχία, με “ξέχεσε” που δεν είχα γράψει σωστά το απουσιολόγιο, πέταξε έξω μια μαθήτρια που ζωγράφιζε (μαζί με το μπλοκ και τους μαρκαδόρους της), φώναξε κατάλογο και αμέσως μετά δοκίμασε αν θυμάται σωστά τα ονοματεπώνυμά μας (έκανε μόνο ένα λάθος: είπε Πέτρο τον Παύλο). Μας είπε τι τετράδιο θέλει και ότι στο μάθημά του να έχουμε πάντα μαζί μας μολύβι, γόμα και χάρακα. Ύστερα άρχισε μια εισαγωγή για το τι είναι η Φυσική και μερικά ιστορικά στοιχεία. Με όσα προηγήθηκαν είχαμε “παγώσει” και υπήρχε απόλυτη ησυχία, η οποία διακόπηκε μόνο δύο φορές. Την πρώτη κάποιος μίλησε στο διπλανό του και του έβαλε τις φωνές και τη δεύτερη μια μαθήτρια φτερνίστηκε και μια άλλη της είπε “γείτσες” και δέχθηκε έναν “εξάψαλμο”. Το κουδούνι χτύπησε και βγήκαμε έξω με τη φράση “Ωχ, δεν θα τα πάμε καθόλου καλά με αυτόν”.
Από την επόμενη φορά όταν έμπαινε στη τάξη υπήρχε απόλυτη ησυχία και έκανε το μάθημά του. Όμως αυτό δεν ήταν απλά “μάθημα”, ήταν ολόκληρη οπτικοακουστική παράσταση. Είχε πάντα μαζί του κιμωλίες όλων των χρωμάτων. Ο τρόπος που έγραφε στον πίνακα ήταν καταπληκτικός. Κάθε πίνακάς του ήταν ένα έργο τέχνης. Δεν έσβηνε σχεδόν ποτέ (είχαμε μεγάλους και διπλούς πίνακες) και στο τέλος της ώρας ήταν γραμμένα όλα όσα είχαμε κάνει με τρόπο που διαβαζόταν ευχάριστα και κατανοητά. Δεν ήταν λίγες οι φορές που βγάζαμε τον πίνακα φωτογραφία την οποία κάποιες φορές την ανεβάζαμε στο fb. Αυτά που έλεγε ήταν όλα πολύ προσεκτικά διαλεγμένα, δεν πλάτειαζε ποτέ και δεν έφευγε από το θέμα, εξηγούσε και ανέλυε τα πάντα με τέτοιο τρόπο που αν τον πρόσεχες ήταν αδύνατον να μην τα καταλάβεις. Η φωνή του πάλι; Βαθειά και δυνατή πήγαινε κατευθείαν στο μυαλό και έδινε μια ηρεμία και μια σιγουριά. Δεν ήταν λίγες οι φορές που όταν έλυνα κάποια άσκηση ή σε εξετάσεις, τη στιγμή που ετοιμαζόμουν να κάνω κάποιο λάθος άκουγα μέσα μου τη φωνή του να με διορθώνει και να μου λέει το σωστό. Κάθε μάθημά του ήταν μια θεατρική παράσταση. Ήταν φανερό ότι ο άνθρωπος αυτό που έκανε το ζούσε πραγματικά και το έκανε με μεράκι και αγάπη. Απορούσαμε όλοι και λέγαμε “Καλά, πού τη βρίσκει τέτοια όρεξη;”. Δεν ήταν νέος, είχε περάσει τα 55. Γρήγορα όλοι μας παραιτηθήκαμε από κάθε απόπειρα “αταξίας” στο μάθημά του, ενώ για τους άλλους καθηγητές ήμασταν “το χειρότερο τμήμα”. Τις ελάχιστες φορές που έγινε κάτι, έβαζε τις φωνές στους υπαίτιους (ή και σε όλους), αλλά αμέσως μετά γινόταν αυτόματα ήρεμος και γελαστός, κάτι που σήμαινε ότι δεν θύμωνε πραγματικά αλλά προσποιούταν. Δεν ήταν ο “ψυχρός εκτελεστής” που νομίσαμε στην αρχή. Διέκοπτε το μάθημα όταν έπρεπε, λέγαμε αστεία και ανέκδοτα, αλλά όταν έλεγε “Το διάλειμμα τελείωσε” σταματούσαν τα πάντα και το μάθημα συνεχιζόταν κανονικά. Μπορώ να πω ότι ο άνθρωπος αυτός μας είχε δώσει να καταλάβουμε καλά ποια είναι τα όριά μας. Έβαζε πολύ τακτικά τεστάκια, τα οποία μας τα έφερνε πάντα βαθμολογημένα και με παρατηρήσεις την αμέσως επόμενη φορά. Μας πήγαινε και στο εργαστήριο και κάναμε κάποια πειράματα. Στους βαθμούς του τετραμήνου ήταν αυστηρός, ίσως ήταν ο μόνος στο σχολείο που έβαζε οκτώ (08.) στο τετράμηνο, αλλά μετά από τόσα τεστ και διαγωνίσματα που είχαμε γράψει, κανένας δεν παραπονέθηκε ποτέ.
Από τις πρώτες κιόλας ώρες του μαθήματος του συγκεκριμένου καθηγητή μου κινήθηκε το ενδιαφέρον για τη Φυσική. Άρχισα να αισθάνομαι ότι μπαίνω σε κάτι καταπληκτικό. Παρακολουθούσα προσεκτικά (ήταν και είναι ακόμα ο μοναδικός καθηγητής που έχω ποτέ παρακολουθήσει χωρίς να αποσπάται η προσοχή μου και να “χάνομαι”). Διάβαζα από το βιβλίο και τις σημειώσεις του, έλυνα τις ασκήσεις που μας έβαζε, αλλά δεν ήμουν ικανοποιημένος. Βρήκα τα βιβλία του γυμνασίου και ανακάλυψα πόσο ηλίθια ήταν τότε η καθηγήτριά μου. Πήγα στο βιβλιοπωλείο και αγόρασα τρία (ναι 3) βοηθήματα Φυσικής και (αντί για παιχνίδια στο PC που ποτέ δεν μου πολυάρεσαν) έλυνα από εκεί ασκήσεις. Βρήκα ακόμα και αξιοποίησα παλιά βιβλία των γονιών μου (που όμως ήταν γραμμένα σε ηλίθια καθαρεύουσα). Δεν πήγα καθόλου φροντιστήριο εκείνη την εποχή, δούλευα πάντα μόνος. Όταν κάποιες φορές δυσκολευόμουν σε κάποια άσκηση από βοηθήματα, πήγαινα στο διάλειμμα στον καθηγητή μου και μου έδινε τις απαραίτητες υποδείξεις. Σιγά – σιγά αρχίσαμε συζητήσεις σχετικά με τις σπουδές Φυσικής και το μέλλον τους. Αστειευόμενος πάντα μου έλεγε “Υπάρχουν καλύτερα πράγματα να ασχοληθείς. Τι τη θέλεις τη Φυσική; Να καταντήσεις σαν εμένα;”. Όμως εύρισκα ότι το αντικείμενο με ενδιέφερε πάρα πολύ και διάβαζα στο internet σχετικά με τη Φυσική και τους φυσικούς. Δεν με ικανοποιούσαν πια οι ρυθμοί του σχολείου. Μέχρι τον Ιανουάριο είχα τελειώσει μόνος μου όλη την ύλη της Α λυκείου και άρχισα να ψάχνω τα βιβλία της Β.
Είχα τον καθηγητή αυτόν στην Α Φυσική, στη Β Φυσική και γενικής και κατεύθυνσης και Αστρονομία, ενώ στη Γ τον είχα Φυσική κατεύθυνσης και Ηλεκτρολογία (ήμουν τεχνολογική κύκλος 1). Αυτός ήταν που με έκανε να ενδιαφερθώ και να αγαπήσω τη Φυσική και όχι μόνον εμένα αλλά και άλλους (σε μικρότερο μάλλον βαθμό και όχι μέχρι τη δική μου τρέλα). Όλοι, ακόμα και αυτοί που δεν τους άρεσε η Φυσική και αυτοί που πήγαν θεωρητική, τον θεωρούσαμε (και ακόμα τον θεωρούμε) σαν πάρα πολύ καλό καθηγητή (για να μην πω και άριστο). Το μάθημά του δεν συγκρινόταν με αυτό των (φημισμένων τάχα) φροντιστών. (Κάποτε ήταν και αυτός σε φροντιστήρια). Τις συμβουλές – ατάκες του, όπως “η Φυσική διαβάζεται πάντα με μολύβι και χαρτί”, “οι ασκήσεις Φυσικής δεν διαβάζονται, αλλά λύνονται”, “σε όλα τα θέματα Φυσικής το σχήμα είναι απαραίτητο και υποχρεωτικό”, δεν τις ξεχνάω ποτέ, ισχύουν ακόμα και για το Πανεπιστήμιο. Βασικά είναι αυτός που με έμαθε να σκέφτομαι (και όχι μόνο για τη Φυσική). Επίσης να σημειώσω ότι ήταν και καταπληκτικός σαν άνθρωπος. Υπήρξαν περιστατικά στα οποία απέδειξε ότι πραγματικά αγαπά τους μαθητές. Αργότερα βρεθήκαμε πιο κοντά και ακόμα και τώρα επικοινωνούμε τακτικά και συναντιόμαστε μερικές φορές. Τον ευχαριστώ για όλα.
Υ.Γ. Έχω γράψει και άλλες φορές για τον καθηγητή αυτόν. Ξέρω ότι κάποιες φορές διαβάζει το ischool (εγώ του το είχα συστήσει) και τώρα αν δει αυτά που έγραψα γι αυτόν θα με “κατσαδιάσει”, αλλά δεν πειράζει. Μακάρι να είχα την άδειά του να γράψω και το όνομά του, για να μάθουν όλοι ότι υπάρχουν ακόμα καταπληκτικοί καθηγητές.
Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 9 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.
Dias
Επιφανές μέλος
Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 9 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.
Dias
Επιφανές μέλος
Θέλεις να πεις ότι σε άλλες χώρες οι μαθητές έχουν πιο λίγες γραπτές εξετάσεις;Έχουμε γίνει η χώρα των γραπτών εξετάσεων. ..... Όχι άλλο κάρβουνο με εξετάσεις.
Μήπως ΚΑΙ αυτό είναι ένας ακόμα μύθος; Έκανα στον Γκούγκλη μια πρόχειρη αναζήτηση με λέξεις κλειδιά "Holland, mathematics, high school, algebra, analysis , calculus" και δεν διαπίστωσα κάτι τέτοιο. (Επίσης είδα και αγγελίες για ιδιαίτερα μαθήματα).Πάντως στην Ολλανδία κάνουν το 1/3 της ύλης μας και εισάγονται στην Γ/Θμια εκπαίδευση.
Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 9 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.
Dias
Επιφανές μέλος
Εδώ δεν θα συμφωνήσω. Δε μιλάμε για κάτι σημαντικό. Μιλάμε για το πολύ απλό να "πιάσει" κάποιος την απαραίτητη "βάση" για να περάσει. Μια στοιχειώδης μελέτη λίγες μέρες πριν τις εξετάσεις θα ήταν αρκετή. Αυτοί που "έμειναν" ήταν (κατά 95%) οι εντελώς αδιάφοροι μαθητές-τουρίστες και θα "'έμεναν" ακόμα και αν είχαν τον "καλύτερο" καθηγητή. Αυτοί που "πέρασαν", ήταν τα παιδιά που προσπάθησαν (έστω και στοιχειωδώς) και θα "περνούσαν" ακόμα και αν είχαν τον "χειρότερο" καθηγητή. (Το 5%, δηλαδή τον 1 στους 20 ανεξεταστέους, το αφήνω για κάποια παιδιά που ατύχησαν ή είχαν οικογενειακά προβλήματα που δεν τους άφησαν να μελετήσουν και να αποδώσουν σωστά)....όταν ένα τεράστιο ποσοστό μαθητών μένουνε μετεξεταστέοι δεν μπορεί να φταίνε μόνο τα παιδιά, δεν μπορεί να φταίει μόνο το σύστημα των εξετάσεων, δεν μπορεί να φταίει μόνο η ύλη, αλλά και ο άνθρωπος που έχει αναλάβει την μετάδοσή της....
Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 9 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.
Dias
Επιφανές μέλος
1) Όχι βέβαια. Το θεωρώ απλά σαν ένα μικρό βήμα που προσπαθεί να βγάλει το λύκειο από το τέλμα της "παιδικής χαράς".(1) μία λατρεία με το νέο σύστημα τη διακρίνω.
(2) Σε όλα συμφωνούμε αλλά στο θέμα με το νέο λύκειο δε συμφωνούμε.
(3) Το νέο σύστημα είναι πολύ μπερδεμένο και οι απαιτήσεις πάρα πολλές (οχι μόνο για τα ελληνόπουλα,,όπου και να εφαρμοζόταν), Δεν μπορείς να φέρνεις μια τόσο μεγάλη αλλαγή στο λύκειο,όταν από το γυμνάσιο και το δημοτικό υπάρχουν ελλείψεις.
(4) π.σ.Μπορεί να λες το ίδιο πράγμα και να μην το κατάλαβα αλλά μου φαίνεται ότι τα 5άρια που έπεσαν τα αποδίδεις αποκλειστικά "στα παιδάκια που δεν έστρωσαν κώλο".
2) Ένας κόσμος στον οποίο όλοι θα συμφωνούσαν σε όλα, θα ήταν πολύ βαρετός.
3) Σιγά τις "πολλές απαιτήσεις" και τη "μεγάλη αλλαγή". Η μόνη ουσιαστική διαφορά είναι ότι το νέο σύστημα έβαλε ότι για να περάσεις ένα μάθημα πρέπει να έχεις κάποιο ελάχιστο βαθμό. Όσο για το "αλλού", στα κράτη της Ευρώπης (π.χ. στην πολυδιαφημισμένη Φινλανδία) για να περάσει ο μαθητής ένα μάθημα απαιτείται βαθμός 65% (δηλ. 13 δικό μας).
4) Εάν φοιτάς σε δημόσιο Ελληνικό λύκειο, σίγουρα θα έχεις συναντήσει συμμαθητές σου που έρχονται στο σχολείο για τουρισμό. Είναι αυτοί που δεν ανοίγουν ποτέ βιβλίο, δίνουν λευκό στα test και τα διαγωνίσματα, τους βάζουν (εντελώς χατιρικά) 10-12 στα προφορικά και στις τελικές εξετάσεις παίζουν λότο (ή αντιγράφουν) τα πολλαπλής επιλογής και τα σου-λου. Με το μέχρι τώρα σύστημα αυτοί οι "μαθητές" περνούσαν, καθώς με τους (πάντα μεγάλους) βαθμούς στα Θρησκευτικά, στα Αγγλικά και στο project, συγκέντρωναν το μαγικό 9,5 στο γενικό μέσο όρο. Αυτοί είναι (κατά 95%) οι "κακόμοιροι μαθητές" που ο νέος τρόπος προαγωγής δεν άφησε να περάσουν την τάξη. (Σύμφωνα με τις εφημερίδες "τους έσφαξε" και σύμφωνα με κάποια κόμματα "τους στερεί τη μόρφωση"). Προφανώς, η "τράπεζα θεμάτων" δεν έχει καμία απολύτως σχέση. Οι "μαθητές" αυτοί (ούτε πριν ούτε τώρα) θα καταδέχονταν ποτέ να ασχοληθούν με το 2ο και το 4ο θέμα. Τέλος, δεν ήταν απαραίτητο για να περάσει κάποιος να "στρώσει κώλο". Μια μικρή προσπάθεια 2 μέρες πριν τις εξετάσεις κάθε μαθήματος θα ήταν αρκετή.
Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 9 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.
Dias
Επιφανές μέλος
Ποιος είπε ότι συμφωνούμε όλοι; Φέτος άλλαξε για την Α λυκείου ο τρόπος προαγωγής και το 25% των μαθητών έμειναν ενεξεταστέοι στα Μαθηματικά έχοντας δώσει στις εξετάσεις λευκές (ή ημίλευκες) κόλλες και τα "προοδευτικά" κόμματα (με πρωταγωνιστή αυτό που διεκδικεί να κυβερνήσει την Ελλάδα) έκαναν πρόταση στη βουλή να ξαναγυρίσουμε στο προηγούμενο καθεστώς με το οποίο ένας μαθητής προάγεται έχοντας μέσο όρο 05 (πέντε) σε κάθε κλάδο των Μαθηματικών.Το πρόβλημα είναι ότι όλοι συμφωνούμε και του χρόνου θα ξανασυμφωνούμε πάλι. Αϊ σιχτήρ πια...
Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 9 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.
Dias
Επιφανές μέλος
Μα, αυτό είναι γνωστό. Εδώ συζητάμε τις αιτίες, μήπως κάποτε πάψουμε να είμαστε τούβλα.Το οτι μπoρει να ειμαστε τουβλα το σκεφτηκατε?
Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 9 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.
Dias
Επιφανές μέλος
-- Γενικώς σαν κράτος με τα Μαθηματικά (και κατ’ επέκταση και με τις Φυσικές Επιστήμες) δεν τα πάμε καθόλου καλά. Καμαρώνουμε για τους Μεγάλους Μαθηματικούς της αρχαιότητας που έζησαν στο γεωγραφικό μας χώρο και σταματάμε εκεί. Όλο ακούμε γύρω μας να λένε ότι τα Μαθηματικά είναι δύσκολα. Φέτος στην Α λυκείου ο ένας στους τέσσερεις μαθητές έμεινε ανεξεταστέος στα Μαθηματικά. Θα πουν κάποιοι ότι πετυχαίνουμε διακρίσεις σε διεθνείς αγώνες, αλήθεια είναι, όμως πρόκειται για μονάδες που αποτελούν εξαιρέσεις. Σε διαγωνισμούς (π.χ. ΡISA), όπου συμμετέχει (σχετικά) αντιπροσωπευτικό δείγμα των μαθητών μας, πολύ απλά πατώνουμε. Γιατί συμβαίνει αυτό; Θα προσπαθήσω να βάλω για συζήτηση μερικές πιθανές αιτίες.
1) Πώς διδάσκονται τα Μαθηματικά στο Δημοτικό; Δεν είναι καθόλου λίγες οι περιπτώσεις που η δασκάλα, αφού τελειώσει με τα φιλολογικά μαθήματα, αφήνει τα Μαθηματικά για το τέλος. Ανοίγουν λοιπόν τα παιδάκια τα βιβλία τους και συμπληρώνουν κουτάκια. Δίνει η δασκάλα μερικές οδηγίες, απαντά σε όσα παιδιά τη ρωτάνε αν τα κάνουν σωστά και το κουδούνι χτυπά. Πριν μερικά χρόνια που άλλαξαν τα βιβλία, οι δάσκαλοι σήκωσαν επανάσταση ότι “είναι δύσκολα, τα παιδιά δεν θα τα καταφέρουν κλπ”. Αυτό σήμαινε ότι θεωρούν τα Ελληνόπουλα χαζά και καθυστερημένα σε σχέση με τα παιδιά των άλλων χωρών, όπου τα ίδια συστήματα διδασκαλίας εφαρμόζονται εδώ και πολλά χρόνια με επιτυχία; Μάλλον για τους ίδιους ήταν ακαταλαβίστικα και ένοιωθαν ότι δεν θα μπορούσαν να τα διδάξουν. Για να μην κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας, το 90% των δασκάλων σήμερα προέρχεται από τη θεωρητική κατεύθυνση (και την παλιά τρίτη δέσμη). Θα πει κάποιος “Ε και; Σιγά τα δύσκολα Μαθηματικά του Δημοτικού που θέλουν και ειδικό επιστήμονα”. Δεν είναι καθόλου έτσι. Όσο απλά και να φαίνονται, έχουν το δικό τους τρόπο σκέψης, θέλουν τον άνθρωπό τους που θα κάνει τα παιδιά να τα νοιώσουν σε βάθος και να τα αγαπήσουν. Δεν νομίζω ότι είναι κατάλληλο κάποιο άτομο που πάντα δεν καταλάβαινε και μισούσε τα Μαθηματικά, ακολούθησε για το λόγο αυτό τη θεωρητική κατεύθυνση και (ίσως τυχαία λόγω μορίων) έγινε δάσκαλος. Θα πείτε ότι στις σχολές τους οι δάσκαλοι διδάσκονται (κάποια) Μαθηματικά, όμως αυτά φανταζόμαστε πώς μπορούν να περαστούν και δεν αναπληρώνουν αυτά που λείπουν. Στο σχέδιο για το “νέο λύκειο” προβλέπεται ότι για την εισαγωγή στα Παιδαγωγικά τμήματα θα απαιτείται εξέταση και στα Μαθηματικά και στις Φυσικές Επιστήμες. Κάπως αργά το κατάλαβαν, ακόμα και αν εφαρμοστεί, θα πρέπει να περάσουν πολλά χρόνια μέχρι να αλλάξει η σημερινή κατάσταση. Έτσι τα παιδιά αποφοιτούν από το Δημοτικό και φτάνουν στο Γυμνάσιο πολλές φορές αναλφάβητα (σχεδόν) στα Μαθηματικά.
2) Τα παιδιά έρχονται στο Γυμνάσιο. Αρκετά δεν μπορούν να κάνουν τις βασικές πράξεις. Ένα μεγάλο μέρος της ύλης της Άλγεβρας της Α τάξης δεν είναι παρά αυτά που έπρεπε να είναι γνωστά από το Δημοτικό. Κατά τη γνώμη μου τα βιβλία μαθηματικών του Γυμνασίου δεν είναι και τα ιδανικά. Είναι ωραία στην εμφάνιση, αλλά ο μαθητής δεν μπορεί εύκολα να ξεχωρίσει τι ακριβώς πρέπει να μελετήσει. Επίσης θεωρώ ότι το επίπεδο των ασκήσεων που περιέχουν είναι χαμηλό και όχι κατάλληλο για να κάνει το μαθητή να νοιώσει τα Μαθηματικά. Έτσι όλα επαφίενται στον πατριωτισμό του καθηγητή. Δυστυχώς, στα Γυμνάσια έχουν συσσωρευτεί Μαθηματικοί (συνήθως γυναίκες) που βαριούνται τη ζωή τους. Λένε 2-3 πράγματα, μετά σηκώνουν παιδιά στον πίνακα να λύσουν τις πρώτες ασκήσεις του βιβλίου, οι άλλοι από κάτω χαζεύουν και η ώρα περνάει χαλαρά. Στο τέλος τους δίνουν μερικά SOS και όλοι είναι ευχαριστημένοι. Η νοοτροπία είναι “Έλα μωρέ, θα τα μάθουν στο Λύκειο”. Έτσι, φτάνουν τα παιδιά στο Λύκειο, χωρίς να έχουν εμπεδώσει βασικά πράγματα που θα τους χρειαστούν, όπως: εξισώσεις 1ου και 2ου βαθμού, ταυτότητες και παραγοντοποίηση, πρωτοβάθμια συστήματα, τριγωνομετρία (εμάς μας την είχαν αφαιρέσει από την ύλη των εξετάσεων), να παριστάνουν γραφικά μια συνάρτηση (για χρήση χαρτιού μιλιμετρέ ας μην το συζητήσουμε). Έτσι (λογικά) η Άλγεβρα του Λυκείου τους φαίνεται δύσκολη, δεν πολυασχολούνται και αφήνουν διαρκώς κενά που δεν είναι δυνατόν να καλυφθούν. Μια λύση θα ήταν να υπάρχουν από το Γυμνάσιο στο Λύκειο εισαγωγικές εξετάσεις στα Μαθηματικά (και τα Ελληνικά επίσης), αλλά καμιά κυβέρνηση δεν θα τολμήσει να επωμιστεί το κομματικό κόστος που θα προκύψει. Μέχρι τώρα το σύστημα προαγωγής επέτρεπε στο μαθητή να περάσει την τάξη ακόμα και έχοντας μέσο όρο 05 στα Μαθηματικά, δηλαδή να μην ανοίξει βιβλίο όλη τη χρονιά, οπότε αυτός που στόχευε θεωρητική κατεύθυνση μπορούσε να ξεχνά ακόμα και την ύπαρξη των Μαθηματικών (προφανώς συνέβαινε και το αντίστοιχο για τα Ελληνικά για όσους ήθελαν θετικοτεχνολογική κατεύθυνση). Φέτος που το σύστημα προαγωγής άλλαξε (η τράπεζα θεμάτων δεν έχει καμία σχέση) και απαιτεί μια (έστω στοιχειώδη) μελέτη σε όλα τα μαθήματα, ξεσηκώθηκαν και οι (κομματικές και συνδικαλιστικές) πέτρες να συμπαρασταθούν στα καημένα τα παιδιά που έδωσαν λευκές κόλλες στα Μαθηματικά και παραπέμφθηκαν για το Σεπτέμβρη.
3) Ένα άλλο θέμα είναι το πόσο τα Μαθηματικά θεωρούνται από τους μαθητές σαν κάτι καθαρά θεωρητικό και ξεκομμένο από τις άλλες επιστήμες, αλλά και από την καθημερινή ζωή. Ένας μαθητής μπορεί να λύνει μια μπερδεμένη εξίσωση 1ου βαθμού, αλλά δυσκολεύεται πολύ όταν του δοθεί ένα πρόβλημα, να καταστρώσει τη εξίσωση που θα το επιλύσει. Επίσης (και εδώ φταίνε και πολλοί καθηγητές), δεν είναι κατανοητό το ότι τα Μαθηματικά είναι (και) εργαλείο για τις άλλες επιστήμες (στη μέση εκπαίδευση, κυρίως για τη Φυσική). Στο βιβλίο κάποιας τάξης του Γυμνασίου (νομίζω της Β), μετά τις εξισώσεις 1ου βαθμού υπάρχει παράγραφος “Επίλυση τύπων”. Θυμάμαι ότι η δική μου καθηγήτρια των μαθηματικών την παρέλειψε λέγοντας “Δεν είναι τίποτα σπουδαίο”. (Έτσι φτάνουν οι μαθητές στην Α λυκείου και δεν μπορούν να λύσουν την εξίσωση x = υ.t ως προς t). Κάποτε μια συμμαθήτριά μου έλυσε στον πίνακα γρήγορα και σωστά μια κλασματική εξίσωση με άγνωστο το x, όταν όμως αμέσως μετά της ζητήθηκε να λύσει την ίδια ακριβώς εξίσωση, αλλά ο άγνωστος ήταν t, δεν τα κατάφερε. Αναφέρω ακόμα την τυποποιημένη γραφή αριθμών (με δυνάμεις του 10) που ουσιαστικά ο μαθητής τη μαθαίνει στη Φυσική της Β Λυκείου.
4) Πάμε στο ζήτημα της περίφημης Γεωμετρίας. Η κυρία αυτή συγκεντρώνει το μίσος της πλειονότητας του μαθητικού μας πληθυσμού. Στο Γυμνάσιο οι γνώσεις Γεωμετρίας που παρέχονται είναι βασικές: Σχήματα, παραλληλία, εμβαδά, Πυθαγόρειο θεώρημα, τριγωνομετρία. Με πρώτη σκέψη, θα έλεγε κάποιος ότι η αποστροφή των μαθητών προς τη Γεωμετρία είναι αδικαιολόγητη. Όμως, αν γυρίσουμε πίσω στο Δημοτικό, θα δούμε ότι από εκεί το παιδί βλέπει τη Γεωμετρία σαν κάτι εξωπραγματικό. Πόσοι δάσκαλοι μαθαίνουν τα παιδιά να χρησιμοποιούν χάρακα, γνώμονα, διαβήτη και μοιρογνωμόνιο; (Ίσως ούτε πολλοί από αυτούς ξέρουν). Έτσι περνά η άποψη ότι η Γεωμετρία είναι ένα σύνολο κανόνων που πρέπει να παπαγαλιστούν, άρα δύσκολη, ενώ σχεδιάζοντας εμβαθύνεις και κατανοείς πραγματικά. Είναι τραγικά πολύ μεγάλο το ποσοστό των μαθητών Γυμνασίου και Λυκείου που (πέρα από το καθημερινό μάθημα) πηγαίνουν ακόμα και στις εξετάσεις χωρίς μαύρο μολύβι και γεωμετρικά όργανα, οπότε κάνουν με το στυλό και με το χέρι ένα μουτζουρωμένο σχήμα από το οποίο ούτε ίδιοι δεν καταλαβαίνουν τίποτα. (Ο καθηγητής μου της Φυσικής έλεγε: “Τα σχήματα γίνονται πάντα με χάρακα, ότι κάνετε με το χέρι ξέρετε τι είναι”). Στο Λύκειο η Γεωμετρία περνά σε άλλο επίπεδο. Γίνεται μάθημα που θέλει σκέψη, εξάσκηση και φαντασία. Η ατάκα που την υποστηρίζει λέει ότι η Γεωμετρία οξύνει τον νου και σε μαθαίνει να σκέφτεσαι. Κανονικά δεν είναι μάθημα που με κάποια προσπάθεια δεν αντιμετωπίζεται με επιτυχία. Όμως εδώ κυριαρχεί η χρησιμοθηρία. “Αφού δεν θα μου χρειαστεί για τις πανελλήνιες γιατί να ασχοληθώ;”. Έτσι οι μαθητές δεν ενδιαφέρονται για τη Γεωμετρία, οι καθηγητές τη βαριούνται, πολλά φροντιστήρια την έχουν καταργήσει και τελικά έχουμε την πλήρη υποβάθμιση και το κλασικό πια “είναι πολύ δύσκολο μάθημα”. Δεν είναι λίγοι οι μαθητές της Γ λυκείου που στη Φυσική τους δυσκολεύει η ενότητα της Οπτικής, καθώς όπως λένε “έχει πολλή Γεωμετρία”, ενώ στην πραγματικότητα οι απαιτούμενες γνώσεις είναι από τη Β Γυμνασίου. Στα πιο πολλά κράτη της Ευρώπης η Γεωμετρία είναι περισσότερο υποβαθμισμένη από όσο σε μας και οι μαθητές διδάσκονται μόνον βασικά πράγματα. Είναι και αυτή μια άποψη, μπορεί εμείς να της δίνουμε περισσότερη σημασία γιατί τη θεωρούμε επίτευγμα των (πιθανών) προγόνων μας. Ίσως θα μπορούσαμε κι εμείς να την απλοποιήσουμε περισσότερο παραλείποντας κάποια θεωρήματα ή αποδείξεις. Όμως δεν βρίσκω καθόλου σωστό το ότι η διδακτέα ύλη δεν αγγίζει καν τη Στερεομετρία, η οποία είναι πολύ χρήσιμη για να αντιλαμβανόμαστε ότι ο χώρος μας είναι τρισδιάστατος, κάτι απαραίτητο για τις άλλες θετικές επιστήμες.
5) Σε ότι αφορά το Λύκειο κυκλοφορεί ο (πάντα ελληνοκεντρικός) μύθος ότι “Εμείς κάνουμε περισσότερα και πιο δύσκολα Μαθηματικά από τους ξένους. Αυτά που κάνουμε εμείς στο Λύκειο αυτοί τα κάνουν στο 3ο έτος του Πανεπιστημίου”. Πριν φωνάξουν κάποιοι που θεωρούν το μύθο αυτό σαν την πραγματικότητα, ας διαβάσουν εδώ: https://www.math.uoa.gr/me/dipl/dipl_euthimiou_v.pdf . Πρόκειται για μια πολύ ενδιαφέρουσα διπλωματική εργασία (στα Ελληνικά είναι γραμμένη) η οποία περιγράφει αναλυτικά τι και πώς διδάσκονται οι μαθητές της μέσης εκπαίδευσης στη Μεγάλη Βρετανία σε Άλγεβρα – Ανάλυση και γίνεται και σύγκριση με τη χώρα μας. Για περισσότερα και για άλλες χώρες, όποιος θέλει μπορεί να κάνει μια αναζήτηση στον φίλο μας τον Γκούγκλη: "mathematics in secondary education" ή "mathematiques dans l'enseignement secondaire" ή "Mathematik in der Sekundarstufe". Αυτό που προκύπτει είναι ότι σε Αγγλία, Γαλλία, Γερμανία, οι μαθητές καλύπτουν πολλή περισσότερα πράγματα στα Μαθηματικά από όσα εμείς. Η πολιτική στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια είναι “να μειώσουμε την ύλη”, έστω και εικονικά ή εξωπραγματικά, (με σκοπό να μας ψηφίσουν μερικοί ακόμα). (Πριν μερικά χρόνια από την ύλη της Γ Λυκείου αφαιρέθηκε το αόριστο ολοκλήρωμα). Το ότι η ύλη των Μαθηματικών στη χώρα μας είναι (σε αντικείμενο) μικρή δεν ωφελεί κανέναν. Τα θέματα των εξετάσεων γίνονται πολύ πιο δύσκολα και σαν σκοπό δεν έχουν το να ελέγξουν το μαθητή αν μελέτησε και κατανόησε, αλλά να τον μπερδέψουν και να τον παγιδέψουν. (Κάτι αντίστοιχο συμβαίνει και με τη Φυσική, όπου η ύλη των πανελλαδικών εξετάσεων είναι 60 σελίδες μόνον). Δηλαδή, υπάρχουν διαφορές μεταξύ Ελλάδας και άλλων χωρών στη διδασκαλία και την εξέταση των μαθηματικών του λυκείου. Στην Ελλάδα η ύλη μας είναι πολύ λιγότερη από της Αγγλίας, αλλά εμείς ασχολούμαστε πολύ με (πολλές φορές ανούσιες) λεπτομέρειες ενώ αυτοί με τα ουσιαστικά. Εμείς δίνουμε πολύ μεγάλη σημασία στη θεωρία, ενώ αυτοί στις εφαρμογές. Στην Ελλάδα προσέχουμε υπερβολικά την επιστημονική ακρίβεια, ενώ στην Αγγλία δίνουν βάρος σε πιο πρακτικά πράγματα. Εμείς ασχολούμαστε αρκετά με θεωρητικές ασκήσεις, ενώ αυτοί καθόλου. Για παράδειγμα, από τον Άγγλο μαθητή δεν ζητηθεί να υπολογίσει το όριο μιας κλασματικής παράστασης με δυνάμεις, ρίζες, ημίτονα και λογαρίθμους, ούτε και θα του δοθεί μια άσκηση στην οποία θα πρέπει να εφαρμόσει 4 φορές το θεώρημα της μέσης τιμής του διαφορικού λογισμού, όμως θα αποκτήσει βασικές γνώσεις και θα ξέρει να χειρίζεται πολύ περισσότερες μαθηματικές “περιοχές” οι οποίες στην Ελλάδα διδάσκονται μόνο στα πανεπιστήμια. Ίσως κάποιος πιστεύει ότι το δικό μας σύστημα διδασκαλίας των μαθηματικών είναι “καλύτερο”, σεβαστή η άποψή του, η δική μου γνώμη είναι εντελώς αντίθετη, καθώς θεωρώ ότι έτσι φεύγουμε από το Λύκειο μαθηματικά από ανεπαρκείς ως αναλφάβητοι.
6) Φυσικά και η κοινωνία μας με τα στερεότυπά της παίζει το ρόλο της σε όσα ισχύουν για τα Μαθηματικά και τους μαθητές. Τι λένε πολλοί; “Αααα, τα Μαθηματικά είναι δύσκολα και δεν είναι για όλους”. Πώς να μην πάρει το μικρό παιδάκι από φόβο τα Μαθηματικά, όταν μάλιστα ακούει και τη μαμά του να λέει “Εγώ στα Μαθηματικά ήμουν σκράπας” και αυτό του δίνει και “άλλοθι”; Πώς θα αντιδράσει όταν διαβάζει τίτλους εφημερίδων όπως “Σφαγείο: Το 25% των μαθητών της Α λυκείου ανεξεταστέοι στα Μαθηματικά”; Προφανώς δεν θα το ψάξει να δει ότι αυτοί που έμειναν δεν έγραψαν ούτε 05 στις εξετάσεις και το νέο σύστημα έχει κάποιο κατώτερο πλαφόν, αλλά θα του δημιουργηθεί ο φόβος και η απέχθεια για τα Μαθηματικά. Επίσης, στην ελληνική κοινωνία υπάρχει και μια (βλακώδης) αντίληψη: “Τα Μαθηματικά είναι για τα αγόρια, τα κορίτσια πρέπει να ασχολούνται με τα φιλολογικά μαθήματα”. (Δηλαδή, κάτι παρόμοιο με τις κούκλες και τα αυτοκινητάκια). Έλεος;!
-- Δεν ισχυρίζομαι ότι όσα έγραψα αποτελούν κάποια σοβαρή επιστημονική μελέτη. Είναι απλά οι σκέψεις μου και οι απόψεις μου σχετικά με τα Μαθηματικά στη βασική και τη μέση εκπαίδευση της χώρας μας. Ευχαριστώ όσους άντεξαν να διαβάσουν ολόκληρο το “σεντόνι” μου.
Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 9 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.
-
Το forum μας χρησιμοποιεί cookies για να βελτιστοποιήσει την εμπειρία σας.
Συνεχίζοντας την περιήγησή σας, συναινείτε στη χρήση cookies στον περιηγητή σας.