Isiliel
Επιφανές μέλος
Η Φεγγάρω αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένη. Είναι 52 ετών και μας γράφει απο Θεσσαλονίκη (Θεσσαλονίκη). Έχει γράψει 13,854 μηνύματα.
02-03-12
15:43
Όλοι γνωρίζετε την αλήθεια σχετικά μ' αυτά που θα σας πω. Η διαισθητική αντίληψη πως οι ανισότητες είναι διχαστικές και κοινωνικώς διαβρωτικές υφίσταται πριν από την Γαλλική Επανάσταση. Αυτό που άλλαξε είναι ότι τώρα μπορούμε να δούμε αποδείξεις, να συγκρίνουμε κοινωνίες, με περισσότερη ή λιγότερη ισότητα, και να δούμε τι προκαλούν οι ανισότητες. Θα σας δείξω αυτά τα δεδομένα και θα σας εξηγήσω γιατί οι συσχετισμοί που θα δείτε ισχύουν.
Θα ήθελα να ξεκινήσω με ένα παράδοξο. Εδώ βλέπετε το προσδόκιμο επιβίωσης σε σχέση με το Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν (ΑΕΠ) -- πόσο πλούσιες είναι οι χώρες κατά μέσον όρο. Βλέπετε ότι οι χώρες στα δεξιά, όπως η Νορβηγία και οι ΗΠΑ, διαθέτουν τον διπλάσιο πλούτο απ' το Ισραήλ, την Ελλάδα και την Πορτογαλία στ' αριστερά. Αυτό δεν δημιουργεί καμμία διαφορά στο προσδόκιμο ζωής.
Εάν όμως κοιτάξουμε μέσα στις κοινωνίες υπάρχει αξιοσημείωτη διαστρωμάτωση στην υγεία η οποία διατρέχει την κοινωνία. Εδώ και πάλι βλέπουμε το προσδόκιμο επιβίωσης.
Εδώ έχουμε μικρές περιοχές της Αγγλίας και της Ουαλίας -- οι φτωχότερες στα δεξιά, οι πλουσιότερες στ' αριστερά. Μεγάλες οι διαφορές μεταξύ των φτωχών και ημών των υπολοίπων. Ακόμη και οι άνθρωποι που βρίσκονται λίγο κάτω από την κορυφή έχουν χειρότερη υγεία από εκείνους στην κορυφή.
Έτσι, το εισόδημα έχει μεγάλη σημασία μέσα στις κοινωνίες και καμμία σημασία μεταξύ κοινωνιών. Η εξήγηση αυτού του παραδόξου είναι ότι, μέσα στις κοινωνίες μας, μιλάμε για το σχετικό εισόδημα ή αλλιώς κοινωνική θέση, κοινωνικό στάτους -- όπου βλέπουμε τον καθένα σε σχέση με τους άλλους και το μέγεθος των χασμάτων μεταξύ μας. Μόλις πάρετε μια ιδέα, αμέσως θ' αναρωτηθείτε: Τι συμβαίνει όταν οι διαφορές διευρύνονται ή συμπιέζονται, όταν οι διαφορές στο εισόδημα γίνονται μεγαλύτερες ή μικρότερες;
Δεν χρησιμοποιώ υποθετικά δεδομένα. Τα αντλώ από τον ΟΗΕ -- τα ίδια ακριβώς διαθέτει και η Παγκόσμια Τράπεζα -- στην κλίμακα των οικονομικών διαφορών μέσα στις πλούσιες ανεπτυγμένες δημοκρατίες της ελεύθερης αγοράς. Το μέτρο που χρησιμοποιήσαμε, επειδή είναι εύκολο να το κατανοήσετε και να το μεταφορτώσετε, είναι πόσο πλουσιότεροι είναι εκείνοι που βρίσκονται στο ανώτερο 20% από εκείνους στο κατώτερο 20% κάθε χώρας. Όπως βλέπετε, στις χώρες με μεγαλύτερη ισότητα στ' αριστερά -- Ιαπωνία, Φινλανδία, Νορβηγία, Σουηδία -- το ανώτερο 20% είναι περίπου τρεισήμισι με τέσσερις φορές πλουσιότεροι από το κατώτερο 20%. Όμως στην πλευρά των χωρών με μεγαλύτερες ανισότητες -- Ηνωμένο Βασίλειο, Πορτογαλία, ΗΠΑ, Σινγκαπούρη -- οι διαφορές φτάνουν στο διπλάσιο.
Τώρα θα σας δείξω τις επιπτώσεις που έχει αυτό στις κοινωνίες. Συλλέξαμε δεδομένα για προβλήματα που παρουσιάζουν κοινωνική διαβάθμιση, το πιο κοινό είδος προβλημάτων στον πυθμένα της κοινωνικής κλίμακας. Διεθνώς συγκρίσιμα δεδομένα για το προσδόκιμο επιβίωσης, για τις επιδόσεις των παιδιών στα μαθηματικά και τα γράμματα, ποσοστά βρεφικής θνησιμότητας, ποσοστά ανθρωποκτονιών, ποσοστά φυλακισμένων, εφήβων γονέων, επιπέδων εμπιστοσύνης, παχυσαρκία, ψυχικές νόσους -- στις οποίες βάσει των στάνταρ διαγνωστικών ταξινομήσεων περιλαμβάνεται η εξάρτηση από ναρκωτικά και αλκοόλ -- και την κοινωνική κινητικότητα. Τα συμπεριλαμβάνουμε όλα σ' έναν δείκτη. Όλα βαρύνουν εξίσου. Η βαθμολογία κάθε χώρας αντιπροσωπεύει έναν μέσο όρο όλων αυτών. Εδώ το βλέπετε σε σχέση με το μέτρο της ανισότητας που σας έδειξα, το οποίο θα χρησιμοποιήσω ξανά και ξανά στα δεδομένα μου. Οι πιο άνισες χώρες τα πηγαίνουν χειρότερα σε όλα αυτά τα κοινωνικά προβλήματα. Υπάρχει μια αξιοσημείωτα στενή συσχέτιση.
Εάν όμως κοιτάξουμε τον ίδιο δείκτη της υγείας και των κοινωνικών προβλημάτων σε σχέση με το μέσο κατά κεφαλήν εισόδημα, το ΑΕΠ, δεν υπάρχει τίποτε, καμμία συσχέτιση πλέον.
Ανησυχήσαμε λίγο ότι ο κόσμος θα πίστευε πως επιλέγαμε τα προβλήματα, έτσι ώστε να ταιριάζουν με τα επιχειρήματά μας και ότι κατασκευάσαμε τις αποδείξεις, έτσι δημοσιεύσαμε μια εργασία στο British Medical Journal σχετικά με τον δείκτη της UNICEF για την παιδική ευημερία. Περιέχει 40 διαφορετικά στοιχεία που συνυπολογίστηκαν από άλλους ερευνητές. Περιέχει το εάν τα παιδιά μιλούν στους γονείς τους, εάν έχουν βιβλία στο σπίτι, τα ποσοστά εμβολιασμών, εάν γίνονται τραμπουκισμοί στο σχολείο. Τα πάντα συμπεριλαμβάνονται σε αυτόν τον δείκτη. Εδώ τον βλέπουμε σε σχέση με το ίδιο μέτρο ανισότητας.
Τα παιδιά τα πηγαίνουν χειρότερα στις πιο άνισες κοινωνίες. Πολύ σημαντική στατιστική συσχέτιση. Όμως και πάλι, εάν κοιτάξουμε το μέτρο της παιδικής ευημερίας, σε σχέση με το μέσο κατά κεφαλήν εισόδημα, δεν υπάρχει καμμία συσχέτιση, ούτε υποψία συσχέτισης.
Η μέση ευημερία των κοινωνιών δεν εξαρτάται πλέον από το εθνικό εισόδημα και την οικονομική ανάπτυξη. Αυτό είναι πολύ σημαντικό στις φτωχότερες χώρες, όχι όμως στον πλούσιο αναπτυγμένο κόσμο.
Όμως οι διαφορές μεταξύ μας και το πού βρισκόμαστε ο ένας σε σχέση με τον άλλον, παίζουν πολύ μεγάλο ρόλο. Θα σας δείξω κάποια χωριστά στοιχεία του γενικού μας δείκτη. Εδώ για παράδειγμα έχουμε την εμπιστοσύνη.
Πρόκειται απλά για το ποσοστό του πληθυσμού που πιστεύει ότι μπορεί να εμπιστευτεί τους περισσότερους ανθρώπους. Προέρχεται από την Παγκόσμια Επισκόπηση Αξιών. Βλέπετε ότι στο πιο άνισο άκρο της κατανομής μόλις το 15% του πληθυσμού αισθάνεται ότι μπορεί ο ένας να εμπιστευτεί τον άλλον. Στις πιο ίσες κοινωνίες το ποσοστό αυξάνεται σε 60 με 65%. Εάν κοιτάξουμε τους δείκτες συμμετοχής στα κοινά ή αλλιώς «κοινωνικό κεφάλαιο», βλέπουμε παρόμοιες σχέσεις στενά συνδεδεμένες με τις ανισότητες.
[...]
Εδώ έχουμε τις ψυχικές νόσους. Ο Π.Ο.Υ. κατασκεύασε διαγράμματα με τη χρήση των ίδιων διαγνωστικών συνεντεύξεων σε τυχαία δείγματα πληθυσμού για να μπορέσουμε να συγκρίνουμε τα ποσοστά ψυχικών νόσων σε κάθε κοινωνία. Πρόκειται για το ποσοστό του πληθυσμού με οποιαδήποτε ψυχική νόσο, το προηγούμενο έτος.
Αυτό κυμαίνεται από περίπου 8% μέχρι και το τριπλάσιο -- ολόκληρες κοινωνίες με τριπλάσια ποσοστά ψυχικών νόσων από κάποιες άλλες. Και πάλι, υπάρχει στενή συσχέτιση με τις ανισότητες.
Εδώ βλέπουμε το ποσοστό των φυλακισμένων. Εδώ υπάρχει μια δεκαπλάσια διαφορά, στο πλάι έχουμε λογαριθμική κλίμακα. Όμως πηγαίνει από περίπου 40 στους 400 φυλακισμένους. Η συσχέτιση δεν οφείλεται κυρίως σε αυξημένη εγκληματικότητα. Σε κάποιες περιοχές, συμβάλλει κι αυτή εν μέρει. Κατά το μεγαλύτερο μέρος όμως, οφείλεται σε αυξημένες ποινικές καταδίκες, σε σκληρότερες καταδίκες. Οι πιο άνισες κοινωνίες είναι πιθανότερο επίσης να διατηρούν την θανατική ποινή.
(συνεχίζεται)
Θα ήθελα να ξεκινήσω με ένα παράδοξο. Εδώ βλέπετε το προσδόκιμο επιβίωσης σε σχέση με το Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν (ΑΕΠ) -- πόσο πλούσιες είναι οι χώρες κατά μέσον όρο. Βλέπετε ότι οι χώρες στα δεξιά, όπως η Νορβηγία και οι ΗΠΑ, διαθέτουν τον διπλάσιο πλούτο απ' το Ισραήλ, την Ελλάδα και την Πορτογαλία στ' αριστερά. Αυτό δεν δημιουργεί καμμία διαφορά στο προσδόκιμο ζωής.
Εάν όμως κοιτάξουμε μέσα στις κοινωνίες υπάρχει αξιοσημείωτη διαστρωμάτωση στην υγεία η οποία διατρέχει την κοινωνία. Εδώ και πάλι βλέπουμε το προσδόκιμο επιβίωσης.
Εδώ έχουμε μικρές περιοχές της Αγγλίας και της Ουαλίας -- οι φτωχότερες στα δεξιά, οι πλουσιότερες στ' αριστερά. Μεγάλες οι διαφορές μεταξύ των φτωχών και ημών των υπολοίπων. Ακόμη και οι άνθρωποι που βρίσκονται λίγο κάτω από την κορυφή έχουν χειρότερη υγεία από εκείνους στην κορυφή.
Έτσι, το εισόδημα έχει μεγάλη σημασία μέσα στις κοινωνίες και καμμία σημασία μεταξύ κοινωνιών. Η εξήγηση αυτού του παραδόξου είναι ότι, μέσα στις κοινωνίες μας, μιλάμε για το σχετικό εισόδημα ή αλλιώς κοινωνική θέση, κοινωνικό στάτους -- όπου βλέπουμε τον καθένα σε σχέση με τους άλλους και το μέγεθος των χασμάτων μεταξύ μας. Μόλις πάρετε μια ιδέα, αμέσως θ' αναρωτηθείτε: Τι συμβαίνει όταν οι διαφορές διευρύνονται ή συμπιέζονται, όταν οι διαφορές στο εισόδημα γίνονται μεγαλύτερες ή μικρότερες;
Δεν χρησιμοποιώ υποθετικά δεδομένα. Τα αντλώ από τον ΟΗΕ -- τα ίδια ακριβώς διαθέτει και η Παγκόσμια Τράπεζα -- στην κλίμακα των οικονομικών διαφορών μέσα στις πλούσιες ανεπτυγμένες δημοκρατίες της ελεύθερης αγοράς. Το μέτρο που χρησιμοποιήσαμε, επειδή είναι εύκολο να το κατανοήσετε και να το μεταφορτώσετε, είναι πόσο πλουσιότεροι είναι εκείνοι που βρίσκονται στο ανώτερο 20% από εκείνους στο κατώτερο 20% κάθε χώρας. Όπως βλέπετε, στις χώρες με μεγαλύτερη ισότητα στ' αριστερά -- Ιαπωνία, Φινλανδία, Νορβηγία, Σουηδία -- το ανώτερο 20% είναι περίπου τρεισήμισι με τέσσερις φορές πλουσιότεροι από το κατώτερο 20%. Όμως στην πλευρά των χωρών με μεγαλύτερες ανισότητες -- Ηνωμένο Βασίλειο, Πορτογαλία, ΗΠΑ, Σινγκαπούρη -- οι διαφορές φτάνουν στο διπλάσιο.
Τώρα θα σας δείξω τις επιπτώσεις που έχει αυτό στις κοινωνίες. Συλλέξαμε δεδομένα για προβλήματα που παρουσιάζουν κοινωνική διαβάθμιση, το πιο κοινό είδος προβλημάτων στον πυθμένα της κοινωνικής κλίμακας. Διεθνώς συγκρίσιμα δεδομένα για το προσδόκιμο επιβίωσης, για τις επιδόσεις των παιδιών στα μαθηματικά και τα γράμματα, ποσοστά βρεφικής θνησιμότητας, ποσοστά ανθρωποκτονιών, ποσοστά φυλακισμένων, εφήβων γονέων, επιπέδων εμπιστοσύνης, παχυσαρκία, ψυχικές νόσους -- στις οποίες βάσει των στάνταρ διαγνωστικών ταξινομήσεων περιλαμβάνεται η εξάρτηση από ναρκωτικά και αλκοόλ -- και την κοινωνική κινητικότητα. Τα συμπεριλαμβάνουμε όλα σ' έναν δείκτη. Όλα βαρύνουν εξίσου. Η βαθμολογία κάθε χώρας αντιπροσωπεύει έναν μέσο όρο όλων αυτών. Εδώ το βλέπετε σε σχέση με το μέτρο της ανισότητας που σας έδειξα, το οποίο θα χρησιμοποιήσω ξανά και ξανά στα δεδομένα μου. Οι πιο άνισες χώρες τα πηγαίνουν χειρότερα σε όλα αυτά τα κοινωνικά προβλήματα. Υπάρχει μια αξιοσημείωτα στενή συσχέτιση.
Εάν όμως κοιτάξουμε τον ίδιο δείκτη της υγείας και των κοινωνικών προβλημάτων σε σχέση με το μέσο κατά κεφαλήν εισόδημα, το ΑΕΠ, δεν υπάρχει τίποτε, καμμία συσχέτιση πλέον.
Ανησυχήσαμε λίγο ότι ο κόσμος θα πίστευε πως επιλέγαμε τα προβλήματα, έτσι ώστε να ταιριάζουν με τα επιχειρήματά μας και ότι κατασκευάσαμε τις αποδείξεις, έτσι δημοσιεύσαμε μια εργασία στο British Medical Journal σχετικά με τον δείκτη της UNICEF για την παιδική ευημερία. Περιέχει 40 διαφορετικά στοιχεία που συνυπολογίστηκαν από άλλους ερευνητές. Περιέχει το εάν τα παιδιά μιλούν στους γονείς τους, εάν έχουν βιβλία στο σπίτι, τα ποσοστά εμβολιασμών, εάν γίνονται τραμπουκισμοί στο σχολείο. Τα πάντα συμπεριλαμβάνονται σε αυτόν τον δείκτη. Εδώ τον βλέπουμε σε σχέση με το ίδιο μέτρο ανισότητας.
Τα παιδιά τα πηγαίνουν χειρότερα στις πιο άνισες κοινωνίες. Πολύ σημαντική στατιστική συσχέτιση. Όμως και πάλι, εάν κοιτάξουμε το μέτρο της παιδικής ευημερίας, σε σχέση με το μέσο κατά κεφαλήν εισόδημα, δεν υπάρχει καμμία συσχέτιση, ούτε υποψία συσχέτισης.
Η μέση ευημερία των κοινωνιών δεν εξαρτάται πλέον από το εθνικό εισόδημα και την οικονομική ανάπτυξη. Αυτό είναι πολύ σημαντικό στις φτωχότερες χώρες, όχι όμως στον πλούσιο αναπτυγμένο κόσμο.
Πρόκειται απλά για το ποσοστό του πληθυσμού που πιστεύει ότι μπορεί να εμπιστευτεί τους περισσότερους ανθρώπους. Προέρχεται από την Παγκόσμια Επισκόπηση Αξιών. Βλέπετε ότι στο πιο άνισο άκρο της κατανομής μόλις το 15% του πληθυσμού αισθάνεται ότι μπορεί ο ένας να εμπιστευτεί τον άλλον. Στις πιο ίσες κοινωνίες το ποσοστό αυξάνεται σε 60 με 65%. Εάν κοιτάξουμε τους δείκτες συμμετοχής στα κοινά ή αλλιώς «κοινωνικό κεφάλαιο», βλέπουμε παρόμοιες σχέσεις στενά συνδεδεμένες με τις ανισότητες.
[...]
Εδώ έχουμε τις ψυχικές νόσους. Ο Π.Ο.Υ. κατασκεύασε διαγράμματα με τη χρήση των ίδιων διαγνωστικών συνεντεύξεων σε τυχαία δείγματα πληθυσμού για να μπορέσουμε να συγκρίνουμε τα ποσοστά ψυχικών νόσων σε κάθε κοινωνία. Πρόκειται για το ποσοστό του πληθυσμού με οποιαδήποτε ψυχική νόσο, το προηγούμενο έτος.
Αυτό κυμαίνεται από περίπου 8% μέχρι και το τριπλάσιο -- ολόκληρες κοινωνίες με τριπλάσια ποσοστά ψυχικών νόσων από κάποιες άλλες. Και πάλι, υπάρχει στενή συσχέτιση με τις ανισότητες.
Εδώ βλέπουμε το ποσοστό των φυλακισμένων. Εδώ υπάρχει μια δεκαπλάσια διαφορά, στο πλάι έχουμε λογαριθμική κλίμακα. Όμως πηγαίνει από περίπου 40 στους 400 φυλακισμένους. Η συσχέτιση δεν οφείλεται κυρίως σε αυξημένη εγκληματικότητα. Σε κάποιες περιοχές, συμβάλλει κι αυτή εν μέρει. Κατά το μεγαλύτερο μέρος όμως, οφείλεται σε αυξημένες ποινικές καταδίκες, σε σκληρότερες καταδίκες. Οι πιο άνισες κοινωνίες είναι πιθανότερο επίσης να διατηρούν την θανατική ποινή.
(συνεχίζεται)
Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 12 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.
Isiliel
Επιφανές μέλος
Η Φεγγάρω αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένη. Είναι 52 ετών και μας γράφει απο Θεσσαλονίκη (Θεσσαλονίκη). Έχει γράψει 13,854 μηνύματα.
02-03-12
12:35
Εγω λεω να αποφευγουμε τις υπερβολες...και να βοηθαμε στην ισορροπια στην κοινωνια,,γιατι οι ακροτητες-πολυ πλουσιων πολυ φτωχων φερνουν ασταθεια ανατροπες που δεν εχουν σημασια πια τα δικαιωματα παρα ο φτωχοτερος που θελει να παρει τα πλουτη του πλουσιοτερου...
Σύμφωνα με τον Ρίτσαρντ Γουίλκινσον, ο Άγγελος έχει δίκιο...
Νιώθουμε ενστικτωδώς ότι οι κοινωνίες που έχουν μεγάλα εισοδηματικά χάσματα, με κάποιο τρόπο πηγαίνουν στραβά. Ο Ρίτσαρντ Γουίλκινσον αναρτά τα αριθμητικά δεδομένα των οικονομικών ανισοτήτων και μας δείχνει τι πηγαίνει προς το χειρότερο, όταν πλούσιοι και φτωχοί απέχουν πάρα πολύ μεταξύ τους: πραγματικές επιπτώσεις στην υγεία, στο προσδόκιμο επιβίωσης, ακόμη και σε βασικές αξίες, όπως η εμπιστοσύνη.
Για Βιογραφικό και σημεία της ομιλίας που αξίζει να σταθείτε, δείτε παρακάτω.
Τα slides που παρουσιάστηκαν, μπορείτε να τα βρείτε εδώ.
Τα slides που παρουσιάστηκαν, μπορείτε να τα βρείτε εδώ.
Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 12 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.