jj!
Τιμώμενο Μέλος
Ο jj! αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένος. Είναι Πτυχιούχος. Έχει γράψει 13,487 μηνύματα.
01-03-18
21:27
Οι αναφορικές προτάσεις είναι λογικό να δυσκολεύουν τους μαθητές, γιατί συνήθως στο σχολείο διδάσκονται ξεχωριστά, γιατί η χρήση τους είναι είτε ονοματική, είτε επιρρηματική. Αυτό δεν ισχύει για τις υπόλοιπες δευτερεύουσες προτάσεις.
Οι δευτερεύουσες αναφορικές ονοματικές προτάσεις δεν παρουσιάζουν ιδιαίτερη δυσκολία, γιατί χρησιμοποιούνται στον λόγο ως ονόματα (υποκείμενο, αντικείμενο, κατηγορούμενο, προσδιορισμοί ομοιόπτωτοι ή ετερόπτωτοι). Η εισαγωγή τους γίνεται καθαρά με αναφορικές αντωνυμίες, οι οποίες κλείνονται. Καλό θα ήταν να μάθετε όλες τις αναφορικές αντωνυμίες, οι οποίες υπάρχουν στην γραμματική σ. 144, §240.
Οι δευτερεύουσες αναφορικές επιρρηματικές προτάσεις είναι οι βαρβάτες και αυτές που χρειάζονται περισσότερη προσοχή.
Σημειώσεις:
Κάποιοι φιλόλογοι μπορεί να ονομάζουν τις αναφορικές ονοματικές ως αναφορικές προσδιοριστικές, όταν λειτουργούν ως προσδιορισμοί. Εσείς για να μην μπερδεύεστε, να τις ονομάζετε πλήρως όταν τις αναγνωρίζετε: "Δευτερεύουσα αναφορική ονοματική πρόταση που λειτουργεί ως ομοιόπτωτος/ετερόπτωτος προσδιορισμός στο [...]".
Οι δευτερεύουσες αναφορικές επιρρηματικές προτάσεις που χρησιμοποιούνται ως επιρρηματικοί προσδιορισμοί του τόπου ή του τρόπου, μπορείτε να τις λέτε απλά αναφορικές τοπικές ή αναφορικές τροπικές, όπως ισχύει για τις υπόλοιπες αναφορικές που εκφράζουν επιρρηματική σχέση.
Υπάρχουν κάποιες συγκεκριμένες φράσεις, οι οποίες έχουν την μορφή αναφορικών προτάσεων, αλλά δεν λογίζονται ως τέτοιες και μεταφράζονται μονολεκτικώς:
Οι δευτερεύουσες αναφορικές ονοματικές προτάσεις δεν παρουσιάζουν ιδιαίτερη δυσκολία, γιατί χρησιμοποιούνται στον λόγο ως ονόματα (υποκείμενο, αντικείμενο, κατηγορούμενο, προσδιορισμοί ομοιόπτωτοι ή ετερόπτωτοι). Η εισαγωγή τους γίνεται καθαρά με αναφορικές αντωνυμίες, οι οποίες κλείνονται. Καλό θα ήταν να μάθετε όλες τις αναφορικές αντωνυμίες, οι οποίες υπάρχουν στην γραμματική σ. 144, §240.
Οι δευτερεύουσες αναφορικές επιρρηματικές προτάσεις είναι οι βαρβάτες και αυτές που χρειάζονται περισσότερη προσοχή.
- Όταν λειτουργούν ως επιρρηματικοί προσδιορισμοί του τόπου ή του χρόνου, εισάγονται αποκλειστικά με αναφορικά επιρρήματα (οὗ, οἷ, ᾖ, ὅθεν, ἔνθεν, ὅπου, ὅπῃ, ὅποι).
- Όταν εκφράζουν επιρρηματικές σχέσεις με τις κύριες προτάσεις, εισάγονται συνήθως με αναφορικές αντωνυμίες, εκτός από την περίπτωση των αναφορικών υποθετικών προτάσεων που εισάγονται τόσο με αναφορικές αντωνυμίες, όσο και με αναφορικά επιρρήματα. Συγκεκριμένα:
- Οι αναφορικές αιτιολογικές εισάγονται συνήθως με τις αναφορικές αντωνυμίες ὅς, ὅστις, ὅσος, οἷος. Οι προτάσεις αυτές είναι όμοιες με τις επιρρηματικές αιτιολογικές προτάσεις, οπότε εξαρτώνται από ρήματα ψυχικού πάθους.
- Οι αναφορικές τελικές εισάγονται με τις αναφορικές αντωνυμίες ὅς, ὅστις. Οι προτάσεις είναι όμοιες με τις επιρρηματικές τελικές προτάσεις, οπότε εξαρτώνται από ρήματα κίνησης ή σκόπιμης ενέργειας.
- Οι αναφορικές συμπερασματικές εισάγονται κυρίως με τις αναφορικές αντωνυμίες ὅς, ὅστις, ὅσος, οἷος. Είναι όμοιες με τις επιρρηματικές συμπερασματικές προτάσεις. Συνήθως τις αναγνωρίζουμε επειδή στην κύρια πρόταση υπάρχουν οι λέξεις οὕτως, τοιοῦτος, τηλικοῦτος και στη συνέχεια ακολουθεί κανονικά το συμπέρασμα.
- Οι αναφορικές υποθετικές προτάσεις εισάγονται με αναφορικές αντωνυμίες και αναφορικά επιρρήματα. Οι προτάσεις αυτές δημιουργούν υποθετικό λόγο, ο οποίος όμως λανθάνει (κρύβεται). Αν είστε εξοικιωμένοι με την μετατροπή της υποθετικής μετοχής σε δευτερεύουσα πρόταση δεν θα έχετε ιδιαίτερο πρόβλημα.
- Οι αναφορικές παραβολικές προτάσεις δηλώνουν σύγκριση ή παρομοίωση. Εκφράζουν ποσό, ιδιότητα (ποιότητα) ή τρόπο ως προς το ρήμα. Συνήθως οι παραβολικές προτάσεις αναφέρονται σε δεικτικές αντωνυμίες ή επιρρήματα, δημιουργώντας έτσι τα λεγόμενα "παραβολικά ζεύγη".
- Όταν εκφράζουν ποσό εισάγονται με τις αναφορικές αντωνυμίες ὅσος, ὁπόσος, ἡλίκος, ὁπηλίκοςκαι τα αναφορικά επιρρήματα ὅσον, ὅσῳ. (Μιλάμε δηλαδή για μια ποσότητα, π.χ. στα νέα ελληνικά: "Όσα λεφτά και να δώσω, δεν φτάνουν για να αγοράσω αυτό το κινητό").
- Όταν εκφράζουν ιδιότητα/ποιότητα εισάγονται με τις αντωνυμίες οἷος, ὁποῖος. (Στα νέα ελληνικά αντίστοιχα: "Όποιος πέρασε από αυτόν τον δρόμο, είναι ύποπτος", "Όποιος είναι όμορφος, δεν σημαίνει ότι είναι και έξυπνος []".)
- Όταν εκφράζουν τρόπο εισάγονται με τα αναφορικά επιρρήματα ὡς, ὥσπερ, ὅπως, καθάπερ, ᾗπερ, ᾗ, οἷον, οἷα. (Στα νέα ελληνικά: "Σου μίλησε, όπως του μίλησες κι εσύ!")
Σημειώσεις:
Κάποιοι φιλόλογοι μπορεί να ονομάζουν τις αναφορικές ονοματικές ως αναφορικές προσδιοριστικές, όταν λειτουργούν ως προσδιορισμοί. Εσείς για να μην μπερδεύεστε, να τις ονομάζετε πλήρως όταν τις αναγνωρίζετε: "Δευτερεύουσα αναφορική ονοματική πρόταση που λειτουργεί ως ομοιόπτωτος/ετερόπτωτος προσδιορισμός στο [...]".
Οι δευτερεύουσες αναφορικές επιρρηματικές προτάσεις που χρησιμοποιούνται ως επιρρηματικοί προσδιορισμοί του τόπου ή του τρόπου, μπορείτε να τις λέτε απλά αναφορικές τοπικές ή αναφορικές τροπικές, όπως ισχύει για τις υπόλοιπες αναφορικές που εκφράζουν επιρρηματική σχέση.
Υπάρχουν κάποιες συγκεκριμένες φράσεις, οι οποίες έχουν την μορφή αναφορικών προτάσεων, αλλά δεν λογίζονται ως τέτοιες και μεταφράζονται μονολεκτικώς:
- ἔστιν ὅς / ὅστις: κάποιος
- οὐκ ἔστιν ὅς / ὅστις: κανένας
- οὐκ ἔστιν ὅς / ὅστις οὐ: καθένας/οποιοσδήποτε
- ἔστιν ὅπως: κάπως/με κάποιον τρόπο
- οὐκ ἔστιν ὅπως: καθόλου/με κανέναν τρόπο
- οὐκ ἔστιν ὅπως οὐ: οπωσδήποτε/με κάθε τρόπο
- ἔστιν ὅπου: κάπου
- οὐκ ἔστιν ὅπου: πουθενά
- οὐκ ἔστιν ὅπου οὐ: παντού
Σημείωση: Το μήνυμα αυτό γράφτηκε 6 χρόνια πριν. Ο συντάκτης του πιθανόν να έχει αλλάξει απόψεις έκτοτε.